'ABD Kürdistan'ı savunacaktır'

Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nin (IKBY) dün gerçekleştirdiği bağımsızlık referandumunda, yüzde 96'nın üzerinde 'evet' oyu kullanıldı. Bölgesel ve küresel çapta yapılan baskılara rağmen gerçekleştirilen referandum, belki hemen bağımsızlık ilânı anlamına gelmiyor ancak, Bağdat ile Erbil'in arasındaki sorunlara bir yenisini ve hatta en büyüğünü eklediği de bir gerçek.

Referanduma ilişkin en sert tepkiler ise, Bağdat yönetiminden, İran'dan ve Türkiye'den geldi. Bağdat yönetimi referandumu tanımadığını çok önceden duyurmuştu. İran ise, IKBY'ye kara sınırlarını ve hava sahasını kapattı. Türkiye de sınırda askeri tatbikat yaparken, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Vana bizde, kapatırız" diyerek gözdağı verdi.

'AYRILIK İÇİN ACELELERİ YOK'

Kadir Has Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Uluslararası İlişkiler Uzmanı Ahmet Kasım Han, Irak'ta düzenlenen referandumun ardından IKBY yönetiminin ayrılık için acelesi olmadığını şu sözlerle açıkladı: "Kürdistan'ın birdenbire bağımsızlık ilân etmek gibi bir durumu yok. Bunu da açık açık söylüyorlar. Dökerek, yıkarak bir ayrılık istemedikleri yönünde bir tutumları var. Zaten öyle olması halinde hangi risklerin kendilerini beklediğini de biliyorlar."

'TÜRKİYE HENÜZ ÇARESİZ DEĞİL'

Türkiye'nin henüz çaresiz bir pozisyonda olmadığını da ifade eden Ahmet Kasım Han, şunları söyledi: "Uluslarası ilişkilerde, bu tip durumlarda 3 farklı yol izlenebilir. İlki, konuyu öncesinde oturur düşünürsünüz, istediğiniz iklimin oluşması için bir yol haritası çizersiniz. İkincisi, tüm aktörlerin tutumlarına göre, kendiniz için en iyi sonucu almaya çalışırsınız. Üçüncüsü ise ortaya çıkan sonuca göre 'bununla nasıl yaşarım' diye düşünmek olur. Türkiye henüz, üçüncü şıkka mahkûm değil. İkinciyle üçüncü arasında bir yerde. Ama bir iklim yaratmak durumunda da değil."

'ABD, ASKERİ MÜDAHALEYE MÜSAADE ETMEZ, SAHAYA İNER"

IKBY'ye yönelik bir askeri harekâta ABD'nin izin vermeyeceğini ifade eden Han'a göre, ABD'nin Suriye'de YPG'ye verdiği destekle, Barzani'yle ilişkileri birlikte analiz edilemez. Han, ABD'nin Kürtlerle ilişkilerini ve referandumun getireceği olası sonuçlara yapabileceği müdahaleleri şöyle açıkladı:

"Amerikalılar, bu bölgeyle alakalı bir stratejiye sahip değiller. Bir stratejileri varsa bile, buna strateji ismini vererek onurlandırılmayı hak ediyor mu, bundan emin değilim. Topu daha reaktif oynuyorlar. IKYB'nin referandumu, en azından zamanlaması bakımından, ABD'nin onayı yokken, onlara rağmen yapıldı. ABD'nin Suriye'de YPG/PKK'ya verdiği destekle, Barzani'yle ilişkileri birbiriyle aynı potanın içinde analiz edilemez. Çünkü bunlar birbiriyle rakip olan aktörler. Rüyaları, aynı olabilir ama oraya gidene kadar bir çok gerçek ve başka rüyalar var. Amerikalılar, çok sıkışmadıkları sürece, Erbil'e yönelecek bir askeri harekatı durdururlar. Bunun için sahaya da çıkabilirler. Bağdat'ın, Erbil'i yok edeceğim diyerek İran'la birlikte hareket etmesini, İran'ın bu bölgede iyice kudretli bir hale gelmesini istemezler."