AKP'nin isim babası, Türkiye'de topladığı paraları İsviçre bankalarına aktardı

Cumhuriyet gazetesinin açtığı Panama Belgeleri dosyasında bu kez sıra BİM Martketleri'nin kurucusu olan Topbaş Ailesi.

Panama belgelerine göre muhafazakârlığı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yakınlığıyla bilinen Topbaş ailesi de avukatlık bürosu Mossack Fonseca danışmanlığında off-shore şirketler kurmuş.

Topbaş ailesinin belgelerde yer alması dikkat çekici çünkü Türkiye’nin ilk katılım bankası Albaraka Türk’ü kuran aile faizi reddediyor. Aile üyeleri sadece işadamı kimliği ile tanınmıyor. Nakşibendi tarikatı Erenköy Cemaati’ne mensup olan Topbaşlar’ın Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı ile ilişkisi olduğu biliniyor. Belgelerde, bir yandan vakıf aracılığıyla Müslümanlardan bağış toplayan Topbaşlar’ın, diğer yandan vergi cennetlerine para aktardığı ortaya çıktı. AKP’ye çok yakın olan hatta partiye ''Ak’ ismini veren aile, Türkiye’nin en geniş market zinciri BİM’in sahibi. BİM’in satış ve perakende ağının genişlemesinde muhafazakâr çizginin etkili olduğu biliniyor.

İki şirketleri var

Türkiye’nin en zengin ailelerinden olan Topbaşlar, Panama belgelerinde iki off-shore şirketle yer alıyor. Bunlar, Britanya Virjin Adaları’nda kurulan Calcede Marketing Ltd ve Panama merkezli Twillett Trading Sa.

Calcade Marketing’in yüzde yüz hisse sahibi Nigar Füsun Topbaş olarak görünüyor. Nigar Füsun Topbaş, Mustafa Latif Topbaş’ın kuzeni olan Eymen Topbaş’ın karısı. Eymen Topbaş, eski ANAP İstanbul İl Başkanı’ydı.

BİM’in en büyük hisse sahibi olan ve bu yıl 1.1 milyar dolarlık servetiyle Forbes’in En Zengin 100 Türk sıralamasında 22. sırada yer alan Mustafa Latif Topbaş 17-25 Aralık 2013 yolsuzluk soruşturmalarında şüphelilerden biriydi.

25 Aralık’ta başlatılan ikinci soruşturma dalgası çerçevesinde Mustafa Latif Topbaş’ın mal varlığına tedbir kararı konmuş, bu karar Ocak 2014’te kaldırılmıştı.

İkinci off-shore şirket Twillett Trading ise Panama’da kuruluyor. Şirketin hisse sahiplerinin Muhammed Hasan Topbaş ve Ahmed Hamdi Topbaş olduğu belgelerde yer alıyor. Ahmed Hamdi Topbaş, Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı’nın şu anki yönetim kurulu başkanı.

İlk hesap Amsterdam’da

Calcede Marketing, İsviçre’deki Horizon Investment aracılığıyla 3 Ocak 2006 tarihinde kuruluyor. 50 bin dolar sermayeli şirketin yüzde 100 hissesinin sahibi olan Nigar Füsun Topbaş, aynı zamanda tek imza yetkilisi olarak belirleniyor. Garanti Bankası’nın Amsterdam şubesinde Nigar Füsun Topbaş adına hesap açılıyor. Belgelerde Horizon Investments’ın kurucu ortağı Paul Alain Polikar’ın imzası da var.

Horizon Investments ile 89 şirkete aracılık yapan Polikar, Garanti Bankası Amsterdam’ın eski genel müdür danışmanı ve Türkiye departmanı başkanı. Horizon’nın diğer ortağı Fehmi Çubukçu ise Garanti Bankası İsviçre eski genel müdürü.

Vakıf seviyorlar

Şirketin direktörleri Xiomara Smith ve Michelle Moses adlı Panama vatandaşları oluyor. 23 Şubat 2006’da Mossack Fonseca’ya şirket alım masrafları için 2050 dolar, direktör atamaları için 100 dolar ücret ödeniyor. Nigar Füsun Topbaş’ın şirket sahipliği Charitable and Good Foundation adlı bir vakıf üzerinden yapılıyor. Vakıf, ismen, şirket hisselerinin sahibi olduğunu beyan ediyor. Yani Nigar Füsun Topbaş’ın adı gizli tutuluyor. Şirket sertifikasında şirketin sahibi vakıf olarak görünüyor.

11 Temmuz 2008’de ise şirket direktörleri değiştiriliyor. Xiomara Smith ve Michelle Moses yerine yine binlerce şirket sertifikasında imzası olan Rey Taylor ile Imogene Wilson atanıyor. Şirketin faaliyetlerinin devamı için Mossack Fonseca’ya 2007 yılı için 2 bin 150, 2008 yılı için de 17 Nisan 2008’de 2 bin 300 dolar ücret ödeniyor. Bunun 350 doları lisans ücreti, 950 doları kayıtlı ajans ve ofis faaliyeti, 200 doları vakıf beyanı, 800 doları direktörlerin atanma ücreti olarak kayıtlara geçiyor. 2009’da 1750 dolar indirimli ücret ödeniyor. Şirket 31 Ekim 2010’da kapatılmış görünüyor. İnaktif olma tarihi ise 9 Kasım 2010.

Paralar İsviçre bankasına gitmiş

Panama belgelerine göre, bir yandan Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı ile bağış toplayan Ahmed Hamdi Topbaş, diğer yandan kazandığı parayı İsviçre bankalarına yatırmış. Ahmed Hamdi Topbaş ile Muhammed Hasan Topbaş ortaklığındaki Twillett Trading 30 Mart 2006 tarihinde Panama’da kuruluyor. 10 bin dolar sermayeli şirket için HSBC’nin Cenevre şubesinde hesap açılıyor.

Şirketin direktörleri olarak George Allen, Francis Perez ve Carmen Wong atanıyor. İmza yetkilileri ise 19 Nisan 2006’da Muhammed Hasan Topbaş ve Ahmed Hamdi Topbaş oluyor. Şirketin kapanış tarihi 15 Temmuz 2009.

opbaş’lara ait şirketler aktif oldukları süre boyunca hiçbir faaliyet yürütmemiş. Bu tür şirketler tabela şirketler olarak adlandırılıyor. Mali Suçları Araştırma Kurulu’nun (MASAK) tanımlamasına göre kâğıt üzerinde görünen ancak herhangi bir faaliyeti bulunmayan tabela şirketler, şirketi kuran kişinin mal varlığını denetimden kaçırmasını sağlıyor.

BİM’in hissedarı

1 milyon 600 bin liralık payla BİM hissedarlarından biri olan Ahmed Hamdi Topbaş, İstanbul Ticaret Odası (İTO) kayıtlarına göre, Muhammed Hasan Topbaş ile birlikte Kadifeteks Mensucat şirketinin yönetim kurulunda yer alıyor. 30 milyon lira sermayeli şirketin yönetim kurulu başkanı Ahmed Hamdi Topbaş iken, Muhammed Hasan Topbaş başkan yardımcısı olarak görünüyor. Ömer Faruk Topbaş’ın Yönetim Kurulu Başkanı olduğu Hisar Tekstil’de ise Muhammed Hasan Topbaş Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı, Ahmed Hamdi Topbaş Yönetim Kurulu Üyesi pozisyonunda.

Boğaziçi Eğitim Hizmetleri, Kets Tekstil Turizm, Topteks Tekstil, Tekstop Tekstil, Konut Yapı Endüstri, Anadolu Prodüksiyon ve Habercilik, Furnniflow Mobilya, Aldora Mobilya, Muhammed Hasan Topbaş ve Ahmed Hamdi Topbaş’ın yönetiminde olduğu diğer şirketler. Ahmed Hamdi Topbaş ayrıca Moda Radyo ve Televizyon Yayıncılık ve Erkam Medya Hizmetleri’nin de yönetiminde yer alıyor.

''Tunç Abi’nin ortağı

Diğer yandan Muhammed Hasan Topbaş, üstü örtülen 25 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturmasında adı geçen işadamı Kadri Tunç Peker’in ortağı. 17 Aralık 2013’te dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile Bilal Erdoğan arasında geçtiği iddia edilen telefon konuşmalarında “Bir kısmını Tunç Abi’ye aktardık, 10 milyon Avro alabiliriz demiş'' diye bahsedilen kişinin Muhammed Hasan Topbaş’ın Boğaziçi Eğitim Hizmetleri şirketindeki ortağı Kadri Tunç Peker olduğu ortaya çıkmıştı.

PORTRE: Ahmed Hamdi Topbaş

Türkiye’nin en merak edilen ailelerinden biri olan Topbaş ailesi üyeleri iş insanı kimliklerinin yanı sıra Nakşibendi tarikatı Erenköy cemaati ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yakın ilişkileriyle biliniyor.

İş hayatına Bahariye Mensucat ile giren Topbaş ailesi, Ülker ailesiyle ortak olarak Ak Gıda’yı kurdu. 2007 yılında da Sabancı’dan Gıdasa’yı satın alıp Yıldız Holding’e devretti. AKP’nin kurucu üyelerinden Cüneyt Zapsu ve kardeşi Aziz Zapsu’nun 1994 yılında kurdukları BİM’in kurucu ortakları arasında Mustafa Latif Topbaş da yer aldı. Zapsu, BİM hisselerini 2010 yılında sattı. Yaklaşık yüzde 70’i halkı açık olan BİM’de, aileden Mustafa Latif Topbaş’ın yüzde 14.78, Ahmet Afif Topbaş’ın yüzde 9.39 hissesinin yanı sıra Fatma Fitnat Topbaş, Ahmet Hamdi Topbaş, Ahmed Hamdi Topbaş ve Ömer Hulusi Topbaş’ın da hissesi bulunuyor. BİM, 2015 yıl sonu itibarıyla Türkiye’de 4 bin 972 mağaza sayısına ulaştı.

Erenköy cemaati ile ilişkiler

Aziz Mahmud Hüdayi Vakfı, Cumhuriyet döneminde kurulan ve Nakşibendilik geleneği içinde olan Erenköy cemaatinin en önemli vakıflarından biri. Cemaatin sorumluluğunu 1984 yılında Musa Topbaş üstlendi. Musa Topbaş’ın vefatının ardından cemaatin başına Osman Nuri Topbaş geçti.

Osman Nuri Topbaş halen vakfın şeref başkanı iken yönetim kurulu başkanı pozisyonunda Ahmed Hamdi Topbaş bulunuyor. Mustafa Latif Topbaş ise Osman Nuri Topbaş’ın kuzeni.

Faizsiz finansın öncüsü

1984 yılında Topbaş ailesinin öncülüğünde Türkiye’de ilk kez faizsiz bankacılık yapan Albaraka Türk kuruldu. Albaraka Bankacılık Grubu’nun teklifiyle kurulan bankada, şu anda Topbaş’ların yaklaşık yüzde 10 hissesi bulunuyor.

1996’da AKP kurulmadan önce Mustafa Topbaş, Ülker ailesi ile ortak Ak Gıda’yı kurmuştu. Kamuoyuna AKP’nin kuruluşu, Green Park Otel’deki toplantı sırasında gelen ampul önerisinden “Ak'' isminin türetildiği biçiminde yansımıştı.