Cehaletin tahakkümü

Cehaletin tahakkümü

Cehaletin tahakkümü Av. Başar YALTI ''Hayatta en hakiki mürşit, ilimdir, fendir.’ Kemal AtatürkCehalet yönetemez. Cehaletin böyle bir yeteneği yoktur. Cehaletin yönetiminde hamaset ve kör inanç iktidardadır.Bu da yetmezse tahakküm yardıma gelir.Cehalet...

Av. Başar YALTI

 ''Hayatta en hakiki mürşit, ilimdir, fendir.’ Kemal Atatürk

Cehalet yönetemez. Cehaletin böyle bir yeteneği yoktur. Cehaletin yönetiminde hamaset ve kör inanç iktidardadır.

Bu da yetmezse tahakküm yardıma gelir.

Cehalet yönetimi yurttaşlardan sorgusuz itaat ister. Oysa her insan; yaratıcı, araştırmacı, sorgulayıcı ve bilgin olma potansiyelini taşıyarak doğar. İnsan doğanın bir parçasıdır ve doğa yasalarına bağlı olarak hayatta kalma mücadelesi verir.

Hayatta kalma tutkusu, insanı karşılaştığı problemleri çözmeye zorlar. Hayat, problem çözmek demektir. Bu yönüyle hayatta kalma mücadelesi, bilgi üretimi sağlar.

Bilgi, üretilen ve eğitim ve öğretim yoluyla aktarılan, aktarıldıkça çoğalan bir değerdir. Bilim, bilginin sistemleştirilmesiyle ortaya çıkar. Bilen insan, bildiklerine aykırı bir durumla karşılaşınca bunun nedenini doğal bir refleksle sorgular. Bilmeyen ise o durumu kabul eder. Söylenenlere inanır ve itaat eder.

Hayatta karşı karşıya olduğumuz temel tercih şudur: Ya, kuşku duyup sorgulayacağız, ya da inanıp, itaat edeceğiz.

Bu yöndeki tercihimizi belirleyen en önemli etmen, uygulanan eğitim sistemidir. Çünkü insanın hayata ve olaylara bakışının şekillenmesinde büyük role sahip olan eğitim sisteminin kapsam ve içeriğine göre yetişen kuşaklar, ya itaatkâr, ya da sorgulayıcı bir kişiliğe sahip olurlar. Sosyal ve siyasal bir gerçeklik olarak, egemen gücün / iktidarların, sorgulanmaktan, denetlenmekten genel olarak hoşlanmadığı bilinmektedir. Bu nedenle iktidarlar, kolayca inanan, itaatkar insanlar yetiştirmek isterler.

Aynı şey, dogmatik anlayışa dayalı inanç sistemleri ve ideolojiler içinde geçerlidir. Biliyoruz ki; bir ideolojiye, bir dine, bir politikaya ya da egemen bir sınıfa boyun eğerek yetiştirilen insanlara daha sonra evrenselci bir araştırma ruhu aşılansa bile, o insanlar, çelişkisini giderme ve biçimsel bir özgürlüğün tutsağı olduğunu görme imkanına kolay kolay kavuşamaz. Ancak insanlık tarihi bize başka bir gerçekliği de göstermektedir. İnsanlığın bugünkü düzeyine gelmesi sorgulayan, araştıran, bilgisini çoğaltan cesur insanlar sayesindedir.

Tarih boyunca devrimleri gerçekleştirenler de, sayıca azınlıkta olan bu insanlardır. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunu da, sayıca az, yurtsever, devrimci bir kadroya borçluyuz. Cumhuriyetimiz, bir siyasal değişimden daha çok, eğitim ve kültür devrimidir.

Cumhuriyetin en devrimci yönü, eğitim ve kültür alanında yaptıkları ve elde ettiği başarılarıdır. Dolayısıyla Cumhuriyet devrimi gerçekleştirilirken dirençle karşılaşılan konuların başında, eğitim ve kültür alanında yapılan yenilikler gelmiştir. Cumhuriyeti kuranlar, cehaletin ortadan kaldırılması, eğitimli, haklarının bilincinde olan bir toplum yaratılabilmesi için bir bakıma, cansiperane bir çalışma yürütmüştür.

Osmanlının son dönemlerinde başlayan yenileşme hareketlerine karşı gösterilen direnç akıllardadır. Özellikle 3. Ahmet’ten (1703-1730) başlayarak padişahlar, batı karşısında alınan yenilgilerden kurtulmanın yolu olarak birtakım yenileşme hareketlerine giriştiler. Matbaa, icadından 300 yıl sonra 3. Ahmet devrinde ülkeye girebildi.

Üçüncü Selim (1789-1807), ikinci Mahmut (1808-1839), birinci Abdülmecit (1839-1861) ve Abdülaziz'in (1861-1876) çalışmaları sonunda, askeri, idari ve ekonomik alanlarda bazı yenilikçi değişiklikler yapıldı.

Ancak bu yenilikler sistematik bir anlayışa dayanmadığı için hem arzu edilen ''eski günlere dönme’ hayalini gerçekleştirmedi, hem yeniliklerin halk tarafından benimsenmesi sağlanamadı. Nitekim başlatılan yenileşme hareketlerine karşı her seferinde ayaklanmalar oldu. Çünkü Osmanlının eğitim sisteminin ana omurgasını teşkil eden medreseler, ne yazık ki, toplumsal bir aydınlanmayı gerçekleştirecek, bilgi üretecek kurumlar değildi.

Bu kurumlar yaygın bir eğitim veremiyorlardı. Bilim üretemiyorlardı. Örneğin, medreselerde 14-16 yüzyıllar arasındaki 200 yıllık sürede Osmanlı uleması tarafından yazılan kitap sayısı toplamı sadece 256 dir. Bu kitapların çoğunluğu şerh, haşiye ve tercüme niteliğinde olup, akli bilimlere ait yazılan kitap oranı sadece %21 kadardır.

Üstelik İslam dünyasına hakim olan iki düşünce ve inanç ekolünden tekamülcü / yenilikçi anlayış yerine nakilci anlayışa dayalı (Eşar’i yoruma ait) kitapların medreselerde okutulması, gerici düşüncenin kökleşmesine neden olmuştur. (Ejder Okumuş, Ahmet Cihan, Mustafa Avcı, Osmanlı Devletinde Eğitim Hukuk ve Modernleşme, İstanbul, Ark Yayınları, 2006, s.36-38)

Batıda, sanayi devrimi gerçekleşmiş, eğitim sistemi bu devrime uygun insan yetiştirecek şekilde değiştirilirken, Osmanlı modernleşmesi 19. yy başlarından itibaren, pratikte yaşanan yenilgileri aşmak üzere sadece teknolojik buluşları elde etme peşinde olmuş, bilim için bilgiye ihtiyaç duymamıştır. Cumhuriyet kurulurken, bu yanlış bakış açısını düzeltmek üzere eğitim sisteminde köklü değişikliğe gidildi.

Medrese anlayışı terk edilerek modern anlamda üniversiteye geçildi. Fikri hür, irfanı hür, vicdanı hür; sorgulayan, araştıran, yenilikçi, çağının gelişmelerinin bilincinde kuşakların yetiştirilmesine uygun bir eğitim sistemi kuruldu. Eğitim yaygınlaştırıldı. Bu anlayışa göre okullar açıldı, eğitici kadrolar yetiştirildi. Bu çerçevede; dogmalardan beslenen eskinin kurumları kapatılarak laik düşüncenin devlet yönetimine egemen olması sağlandı. Modern ve seküler bir toplum olmak için gereken siyasal sistem bütün kurumlarıyla kurularak, demokratik cumhuriyete geçildi.

Osmanlının son dönemlerinde, siyasal sistemde ve orduda yapılan kısmi modernleşme çabalarına karşı gösterilen direncin, Kabakçı, Patrona Halil, 31 Mart Vakası gibi gerici ayaklanmaların padişahların dahi başına mal olduğu anımsanırsa, Cumhuriyetin, eğitimde yapmayı başardığı değişimin boyutu daha iyi kavranabilir. Ama gerici anlayış, bu tür devrimci girişimlerle hesaplaşma hevesinden hiç vazgeçmedi.

Dogmalardan beslenen kendi inanç ve siyasal anlayışını, sorgulayan insanı yetiştirmeye odaklı laik düzenin ve eğitim sisteminin yerine geçirmek için hep fırsat kollayan bir çaba içinde oldu. Bu olanağı ise popülist politikalar sayesinde buldu.

Siyasal İslam’ın iktidarı ile birlikte, Cumhuriyet devriminin en büyük kazanımı olan çağdaş eğitim sistemi çökertildi. Cumhuriyet üniversiteleri kapatılmadı ama işlevini yitirerek medreseleştiler.

Okullarda sorgulayıcı eğitime son verildi. İhtiyaçtan çok fazla imam hatip okulu açıldı. 1983 yılında 374 olan imam hatip lisesi sayısı şimdilerde 2.000 civarında. Bu okullarda okuyan öğrenci sayısı 2002’de 70 bin iken, bugün 1.136.000 sayısına ulaştı.

Eğitim sistemine paralel olarak toplumsal hayatta, insanların iktidarı sorgulamalarının önüne geçen birçok düzenlemeler yapıldı. İhtiyaçtan çok fazla cami inşa edildi. 1980’lerde 46.000 olan cami sayısı bugün 90.000 e yaklaştı. Buna bağlı olarak Diyanet İşleri Başkanlığında muazzam bir kadrolaşma gerçekleşti.

Cemaatler, mistik alanı terk ederek moderniteyle savaşın aracı haline geldiler, sivil alandan siyasal alana geçtiler.

Elbette bireysel ve toplumsal bir ihtiyaç olan inanç özgürlüğünün gereklerinin yerine getirilmesi için devletin ortam hazırlaması ve bazı hizmetlerde bulunması çok doğal ve hatta gereklidir. Ancak özellikle 1980 darbesinden sonra ihtiyaçtan fazla cami yapılmasının, imam hatip okulları açılmasının, cemaat örgütlenmesine kolaylık sağlanmasının asıl nedeni, bunların, işlevleri dışında, devletin ideolojik aygıtı olarak kullanılma isteğidir.

Eğitim sisteminin, din adamlarının, din eğitiminin ve dinsel kurumların, iktidarın / devletin ideolojik aygıtına dönüştürülmesi sonucunda geniş bir ''itaatkar’ yurttaşlar kitlesi yaratıldı. Buna koşut olarak, yaşadıklarını ''kader’ olarak gören bir cehalet, toplumda kök saldı. Bu ise kabul edilecek bir sonuç değildir. Çünkü düşünmekten ürken ve yorulan, sorgulamaktan çekinen, kaderine sığınmış bir insan yığınına dönüşen toplumun, bilişim devriminin yaşandığı bir çağda diğer toplumlarla yarışması mümkün değildir.

Nitekim OECD tarafından geliştirilen 15 yaş öğrencilerinin yaratıcılık ve problem çözme yeteneğini ölçen PISA sınavında, OECD ülkelerinde başarı ortalaması %12 iken, Türk çocuklarının başarı oranı 2015 yılı sınavlarında, 2003 yılı düzeyi olan %2.2 de kalmıştır.

Oysa herhangi bir toplumda üstün zekalı çocukların oranı zaten o toplumun %5 i civarındadır. PISA sınavında bilgi sorulmamaktadır. Sınavda öğrenciden, bilgiyi, çözüm odaklı kullanıp kullanmadığı aranmaktadır. Ezber, bu sınavda işe yaramamaktadır. Öğrencinin akıl yürütme becerisi, analitik düşünme becerisi ölçülmektedir. Anlaşılıyor ki, ülkemizde uygulanan eğitim sistemi çağımız için vazgeçilmez olan bu yetenekleri çocuklarımıza kazandırmıyor, çocukların zekasını geliştirmiyor, aksine köreltiyor.

Şu soruyu sormalıyız? İktidarlar, niçin okuduğunu anlamayan, problem çözemeyen, akıl yürütme yeteneği gelişmemiş çocuklar yetiştirsinler?

Yanıt için ikinci bir soru daha sormalıyız; akıl yürütme, merak etme ve sorgulama yeteneği gelişmemiş bir toplum mu daha kolay yönetilir, yoksa bilinçli, soran ve sorgulayan bireylerden oluşan bir toplum mu kolay yönetilir?

Yanıt belli. Mevcut siyasal iktidar, her iktidardan daha çok, cehaletin aynı zamanda itaat ürettiğinin çok farkında olarak, eğitim sistemini ve toplumsal kültür değerlerini itaati besleyen şekilde kurguluyor ve şekillendiriyor. Ancak ülkenin geldiği aşamada, itaatkar toplulukların varlığı artık iktidar için yetmiyor.

İktidar, bırakın insan olarak gösterilecek tepkilerden, canlı olarak verilecek reflekslerden dahi çekiniyor. Çünkü Ülke; ekonomik, siyasal, sosyal ve dış ilişkiler bakımından yönetilemez duruma geldi. İktidar, gelinen aşamada, sorgulamayan geniş ve yandaş bir kitleye rağmen işlerin yürümediğini, ülkenin her alanda krize sürüklendiğini görüyor.

İnsanlarımızı yok eden terör ve kaos ortamına toplumun katlanamayacağını, buna hamaset nutuklarının yetmeyeceğini biliyor. İktidar, yönetememe durumunun çok farkında olduğu için görece de olsa varsayılan özgürlükleri tümüyle ortadan kaldıracak bir siyasal sistemi şimdiden kurmak ve dayatmak istiyor.

Anayasada değişiklik yapılmak istenilmesinin temel gerekçesi budur. İktidar, Anayasayı değiştirerek, ortaya çıkabilecek olası tepkilere karşı, toplumu şimdiden daha yüksek oranda baskı altına almak istiyor. Bu nedenle Anayasa değişikliği, bir yönetim sistemi değişikliği gibi sunulsa da, yapılan bir rejim değişikliğidir. TBMM nin kendi kendisini feshidir. Otoriterliğe geçişin sistemleştirilmesidir. Devletin bir kişiye teslimidir. Keyfiliğe hukuksal kılıf giydirilmesidir. Denetimsizliğin kabulüdür. Yargının tarafsızlığını ve bağımsızlığını yitirmesi, vicdanını otoriteye teslim etmesidir. Demokratik yönetimin özü olan güçler ayrılığının ortadan kaldırılmasıdır.

''’Kuvvetler ayrılığı teorisi, anayasacılığın en temel ve en eski teorisidir. Kuvvetler ayrılığının olmadığı yerde “anayasa'' olmaz. Kuvvetler ayrılığının olmadığı bir devlet “anayasal devlet'' değildir.

Bu husus, en güzel bir şekilde, 16 Ağustos 1789 tarihli Fransız İnsan ve Yurttaş Hakları Bildirgesinin 16’ncı maddesinde şu şekilde açıklanmıştır: ''Hakların güvence altına alınmadığı ve kuvvetler ayrılığının olmadığı bir toplumda anayasa yoktur’

227 yıl önce yazılmış ve ilân edilmiş bu madde şunu söylüyor: Bir devlette bir anayasanın olduğunu söyleyebilmek için, o devlette, bir yandan vatandaşların hak ve hürriyetlerinin güvence altına alınması, diğer yandan da o devlette kuvvetler ayrılığının olması gerekir. Bu iki şart gerçekleşmedikçe, bir devlette “anayasa'' isimli bir belgenin olması, o devlette gerçek anlamda bir anayasanın bulunduğunu göstermez.’’ (Kemal Gözler, Elveda kuvvetler ayrılığı, Elveda anayasa, 10 Aralık 2016 Tarihli Anayasa Değişikliği Teklifi Hakkında Bir Eleştiri, adlı yazıdan alınmıştır)

Anayasa değişikliği, kuvvetler ayrılığını ortadan kaldırarak, anayasada yer alan hak ve özgürlükleri güvencesiz bırakarak (yargıyı cumhurbaşkanına bağlayarak) gerçekte Anayasayı ortadan kaldırıyor. Türkiye’yi anayasasız bırakıyor.

Cehalete dayanan siyasal anlayış artık Türkiye’yi yönetemiyor. Sorunları çözemiyor. Yönetemediği için de gittikçe otoriterleşiyor. Otoriterliğine hukuksal kılıf arıyor. Bu da yetmiyor, dünyada örneği olmayan hukuksal bir ucube inşa etmeye çalışıyor.

Çağdaş Türkiye, yapılmak istenileni kabul etmeyecektir.


 

"Cehaletin tahakkümü" haberi, 27 Ocak 2017 tarihinde yazılmıştır. 27 Ocak 2017 tarihinde de güncellenmiştir. ABC Kritik kategorisi altında bulunan Cehaletin tahakkümü haberi 2017 yılına aittir. Bu haberin yanı sıra sayfamızda birçok güncel bilgi ve son dakika haberler yer almaktadır. Cehaletin tahakkümü 2024 konusundaki bu haber içeriği objektif bakış açısının yansımasıdır. ABC Kritik konusunda 29 Mart 2024 tarihlidir, bugüne ait güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter ve Facebook sayfalarımızdan takip edin.

Hubbard Editör

YORUM YAZ

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
SON HABERLER
  1. 05:24 Instagram'a yeni özellik: Blend ile Reels algoritması değişiyor!
  2. 05:14 Ev sahipleri için 1 Nisan son gün: Kira gelirlerinizi bildirin!
  3. 04:18 2024 YDS-1 sonuç tarihi ne zaman?
  4. 04:03 Şarkı Sözlerindeki Evrim: 1980'den 2020'ye İngilizce Müziğin Dönüşümü
  5. 01:19 Yavaş, Altınok'a Cumhuriyet Kulesi'ni sordu
  6. 01:18 Yavaş’tan Altınok’a çağrı: "Çocuklarınızın KPSS’de kaç puan aldıklarını bir açıklayın"
  7. 00:35 Korkunç kaza: 45 kişi hayatını kaybetti
  8. 00:28 Oy Kullanmayanlara 31 Mart'ta 475 TL Para Cezası Geliyor!
  9. 00:19 YSK duyurdu: “Oy sayımında iftar molası olmayacak”
  10. 00:13 Fed, faiz indirmek için aceleye gerek olmadığını belirtti
  11. 00:13 Bakan Vedat Işıkhan'dan Emeklilere Maaş Açıklaması Geldi!
  12. 00:05 Lahana: Faydaları ve zararları hazırlama yöntemine göre değişiyor!
  13. 00:04 250 Bin TL'ye yatırım yapın, maaşınız iki katına çıksın!
  14. 00:03 Endişe verici artış: Gençlerde kolon kanseri vakaları patlıyor!
  15. 00:03 Dikkat! Gelir Vergisi Beyanname Süresi Değişti!
  16. 00:03 Erdoğan'dan seçmene çağrı: Sandıklar namusumuza emanet
  17. 00:03 Ekrem İmamoğlu, 14. Kent Lokantası'nın açılışını gerçekleştirdi: "Cumhurbaşkanı bile gelebilir"
  18. 00:01 Korkunç Zincirleme Kaza: 3 Can Kaybı, 8 Yaralı!
  19. 00:00 İspanya, Nelson Kasırgası'nın etkisi altında: 4 kişi hayatını kaybetti
  20. 23:48 Son Dakika: Oy Kullanmayanlar 300 TL ceza ödeyecek
ABC Kritik Haberleri