CHP'den Numan Kurtulmuş'a cami yanıtı

İsmet İnönü'nün torunu, CHP Ankara Milletvekili Gülsün Bilgehan, TBMM raporuyla yanıt verdi. 1945 tarihli TBMM Vakıflar bütçesi, bütçe komisyon raporuna göre 2. Dünya Savaşı'nın zor koşullarında bile Türkiye, abide ve cami onarımı için 1936-1944 arasında 2 milyon 521 bin lira harcadı. Bilgehan, 1944 yılında Cumhurbaşkanlığının toplam bütçesinin 883 bin lira olduğuna işaret etti.

TBMM raporunda, Kurtulmuş'un iddiasının aksine abide ve camilerin Cumhuriyet'ten önce 'yüzüstü bırakıldığı' belirtiliyor. 

Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş'un "Osmanlı'dan sonra Türkiye'de maalesef bir zulüm tarihi oldu. Bunun adını çok açık koymak lazım. Öyle oldu ki camilerimiz ahır oldu, yıkıldı, tahrip oldu" iddialarına, İsmet İnönü'nün torunu, CHP Ankara Milletvekili Gülsün Bilgehan'dan belgeli yanıt geldi. Bilgehan, 1945 tarihli, 9 yılda abide ve camilerin tamiri için 2 milyon 521 bin lira harcandığını gösteren TBMM raporunu açıkladı. TBMM arşivinden çıkan 1/ 397 sayılı 'Vakıflar Genel Müdürlüğü 1945 Yılı Yedi Aylık Bütçe Kanunu Tasarısı ve Bütçe Komisyonu Raporu'nda şu bilgiler yer alıyor:

"- Atalarımızın kıymetli yadigârları ve milli ruh ve duygularımızın görünen eşsiz eserlerini belirten abidelerin onarılması ve bunların sevilerek korunup kayırılması fikir ve inancının yapılması hususlarına Umum Müdürlük senelerden beri vazifelerinin başında yer vermiştir.

Asırların çeşitli tesirleriyle yıpranmış ve gelirleri azalmış olduğundan bütçeye düzgünlük verilmesi yolunda yürünmüş ve bütçedeki arıklık (zayıflık) ve düşkünlüğe göre büyük ölçüde sayılabilecek kadar abidelerimiz için tahsisat konulmasına çalışılmıştır.

CAMİ TAMİRİNİN 9 YILLIK BİLANÇOSU

- 1936 dan 1944 yılma kadar dokuz sene içinde abide ve cami tamiri için bütçeye konulmuş ve istikraz (borçlanma) suretiyle elde edilmiş olan para yekûnu 2 521 583 liradır. Bunun 1 543 022 lirası restorasyon kaidelerine dikkat edilerek âbidatın temelli tamirlerine, 978 561 lirası da âbidatın ufak tamirleriyle başka hayatın onarılmasına sarf edilmiştir. 47 abidenin tamiri ikbal edilmiş ve 37 abide de kısmen onarılmıştır.

CUMHURİYETTEN ÖNCE YÜZÜSTÜ BIRAKILDILAR AMA BİZİM ÖDEVİMİZ

- Abidelerimizin Cumhuriyetten evvelki yüzüstü bırakılmış halleri, eski eser tamirinin ehemmiyeti gözönüne getirilirse yapılan işin küçümsenemeyeceği meydanda olmakla beraber yurdun her tarafına serpilmiş, türlü türlü afetlerle bitkin ve harap duruma gelmiş yüzlerce abideyi kurtarmanın da Vakıflar bütçesinin takati ve hatta ödevi dışında görülmesine imkân yoktur."

BİLGEHAN: 1944'TE CUMHURBAŞKANLIĞI BÜTÇESİ 883 BİN LİRA

CHP Ankara Milletvekili Gülsün Bilgehan, TBMM'nin raporunun tartışmalara ve iftiralara son vermesi gereken nitelikte olduğunu vurguladı. 2. Dünya Savaşı'nın zorlu ekonomik koşullarında bile camilerin ve anıtların korunması için olağanüstü çabalar sarf edildiğine işaret eden Bilgehan, "Bir fikir vermesi açısından 1944'te Cumhurbaşkanlığına ayrılan bütçeye de baktım. Toplam bütçesi 883 bin lira. Bugün Cumhurbaşkanlığına ayrılan bütçe 434 milyon lira. O yıllarda bütçenin büyük bölümü savunmaya gidiyor. Milyarlı bütçeye yeni ulaşılmış. Zaten İnönü 1966'da cami kapatma iftiralarının doğru olmadığını bizzat kendisi açıklamıştı. Artık kurucularımıza kutsal değerler üzerinden iftira atmayı bırakıp onlara teşekkür etmeyi öğrenmelerini diliyorum" dedi.

İNÖNÜ: CUMHURİYET'İN HİÇBİR DÖNEMİNDE CAMİ KAPANMADI

Gülsün Bilgehan, İsmet İnönü'nün 11 Ekim 1966'da iftiralar üzerine 'Acaba Cumhuriyetin hangi devrinde camiler kapalı ve ibadet yasak olmuştur? Hiçbir zaman olmamıştır, ama her zaman bu iddialar bir istismar konusu olarak Atatürk rejiminin ve CHP'nin aleyhinde kullanılmıştır' dediğine işaret etti. Bilgehan, daha önce de 'İnönü dini kitapları yasaklattı' iftirasının atıldığını, ancak araştırınca yasaklanılanın dini hurafelerden oluşan bir kitap olduğunun ortaya çıktığını anımsattı.