Dünya Hâlâ Büyük Yaşam Hâlâ Kısa

ABC Haber Merkezi

Murat Erdin:
“Hayatın, tüm bilgilere ulaşmak için ne kadar kısa olduğunu fark ettim''

Gazeteci-yazar, radyo-tv programcısı Murat Erdin’in “Dünya Hâlâ Büyük Yaşam Hâlâ Kısa'' (Tarihçi Kitabevi) kitabı kısa bir süre önce okuyucuyla buluştu. Araştırma, deneme ve şiir alanında çok sayıda esere imza atan Erdin ile yeni kitabını ve medyanın durumunu konuştuk.

Röportaj şöyle…

-Sohbetimize sizi tanıyarak başlayabilir miyiz?

Murat Erdin: 1968 yılında doğdum. İstanbul’un en güzel yıllarını görme fırsatını buldum sanırım. Çocukken yaşadığım kenti bugün tanıyamadığımı görünce üzülüyorum. Okumaya ve yazmaya hep meraklıydım. Yaz tatillerinde abone olduğum dergileri ve elime geçen kitapları yutarcasına okurdum. Milliyet Çocuk Dergisi, Hey Dergisi, çizgi romanlar ve tabii ki klasikler…

Babamın kitaplığımıza aldığı Meydan Larousse ansiklopedilerini rastgele açar okurdum. Sonra Yaşar Kemal, Ömer Seyfettin, Sait Faik ve Kemal Tahir ile tanıştım. Kaderin garip bir cilvesi olsa gerek şu anda oturduğum evin tam karşısındaki mezarlıkta (Sahrayıcedit Mezarlığı) Kemal Tahir yatıyor.

Thomas Mann’ın “Buddenbrook Ailesi'' ve Richard Bach’ın “Martı'' romanı çocukluk hafızamda yer etmiştir. Ayrıca savaşlar tarihini hep ilginç bulup inceledim. Bilgiye olan tutkum sürüyor. Bu nedenle sürekli müze gezerim.

-Araştırma, deneme ve şiir alanında birçok eseriniz bulunmakta.  Yeni kitabınız “Dünya Hâlâ Büyük Yaşam Hâlâ Kısa''yı hazırlayış öykünüzü anlatabilir misiniz?

Murat Erdin: Yeni bilgilere ulaştıkça bunları not ederim. Dünya tarihinde adı çok bilinen saygın insanların yanında pek sözü edilmeyen ama evrensel kültüre çok önemli katkılar yapmış yazar ve sanatçıların olduğunu gördüm ve bunların unutulmasını istemedim. Ortaya hacimli bir kitap çıktı. Tarihçi Kitabevi de kitabı yayınlamaya karar verdi. Defterlerimde bulunan tüm isimleri birleştirdim. Kitaptaki bazı isimlere yurtdışı gezilerimde ulaştım. Güzel bir kitap oldu. Hayatın, tüm bilgilere ulaşmak için ne kadar kısa olduğunu fark ettim.
 

-Kitabınızda yer alan isimlere baktığımızda evrensel kültürün bugünkü noktaya ulaşmasında adı çok bilinen yazar, sanatçı, tarihçi ve siyasetçinin yanında tarih ağacının gölgesinde kalanlar da bulunmakta. Seçiminizde neler etkili oldu?

Murat Erdin: Onların inanılmaz dirayeti ve disiplini beni etkiledi. Aralarında bilim adamı, yazar, sanatçı ve siyasetçiler var. Ama hepsi de bir şeyler yapmak için ellerinden geleni yapmış. Kimisi hayatını adamış. Kitaptaki bazı isimlere gazetecilik yaparken tesadüfen rastladım. Yıllar önce dağarcığıma aldığım bu isimleri de kitabıma ekledim. Gördüm ki bizi bugünlere taşıyan isimler sadece kamuoyunun bildikleri değil. İnsanlık kolektif ama seçkin bir aydınlar topluluğu tarafından bugünkü seviyesine taşınmış. Ve o isimlerin büyük çoğunluğu Batılı aydınlardan veya Batılı disiplinle yetişmiş isimlerden oluşuyor.

“DÜNYA İNSAN İÇİN HÂLÂ? BÜYÜK''
-Kitabınızın adından da anladığımız üzere ''zaman’ kavramını önemsiyorsunuz. Teknoloji çağında dünya hâlâ büyük mü? Neden?

Murat Erdin: Dünya insan için hâlâ büyük. Bir yerden bir yere ulaşmak eskisi kadar zor değil ama bu büyüklüğü fiziksel anlamda değerlendirmemek lazım. Keşfetmek ve öğrenmek için ileriye bakmamız gerekiyor ve bunu yaptıkça daha bilmediğimiz çok şeyin olduğunu görüyoruz. Doğada ve insanda saklı nice şeyler var. Beynimizin nasıl çalıştığını, nasıl hatırlayıp unuttuğumuzu hala bilmiyoruz. Uzayın derinliklerinde ve yıldızlarda neler olduğunu bilmiyoruz. Tüm dünyanın ve kâinatın sırlarını öğrenmeye ömrümüz yetmeyecek.

Zaman kavramı ise bambaşka bir süreç. Biz insanlar bölmüşüz zamanı saat, gün, ay ve yıl diye. Oysa zaman bizim sınırladığımız gibi bir akış değil. Doğum ve ölüm arasındaki anlamlı uğraşlardır zamanı zaman kılan. Dickens, Zweig, Stendhal, Orhan Veli, Cahit Arf, Mihri Hatun ölmüştür ama onlar zamana hükmetmeye devam etmektedir.

“FARKLI DÜŞÜNEN HİÇ KİMSE MEDYADA YER ALAMIYOR''
-Uzun yıllardır yayın dünyasındasınız.  Özellikle de radyo programlarınızdan tanıyoruz sizi. Genel olarak medyamızın, haberciliğin bugünkü durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Murat Erdin: Gerçek bir medya sektörü yok Türkiye’de. Haberleri kaynağından alıp yayınlamakla haberci olunmuyor. Ben yabancı medyayı da takip ediyorum. Devletten bağımsız bir medya hiçbir yerde yok, ama bizdeki durum bir facia haline geldi. Sorgulamayan, soru sormayan, merak etmeyen insanların çalıştığı bir sektör oldu medya.
Gerçek bir haber programı, tartışma programı yok bu ülkede. Seçimlerden önce bile liderleri ekranda göremez olduk.
Yanıt hakkı diye bir etik değer yok edildi. Farklı düşünen hiç kimse medyada yer alamıyor. Bitti bunlar!

“YAŞASIN KİTAPLAR''
-Önümüzdeki dönem için yeni kitap çalışmalarınız var mı?

Murat Erdin: Evet, var. Her zaman olacak. Okumadan, yazmadan bir hayat geçirmek mümkün değil. Beni hayata bağlıyor ve mutlu ediyor.

-Bu söylediklerinize ek olarak neler belirtmek istersiniz?

Murat Erdin: Yaşasın kitaplar!