Editörün seçtikleri / 29 Mayıs 2017

Peter Burke

FRANSIZ TARİH DEVRİMİ- ANNALES OKULU

Islık Yayınları

20. Yüzyılda tarih araştırmalarında ortaya çıkan en önemli hareketlerden biri üstüne yazılan bu kitap, Annales Okulu’nun serüvenini, okula adını veren derginin kuruluşundan bugüne dek geçirdiği evreleri, hareketi yakından tanıyan ünlü tarihçi Peter Burke’ün yetkin kalemiyle okuyucuya sunuyor. Lucien Febvre’den Marc Bloch’a, Fernand Braudel’den Philip Ariés’e yirminci yüzyılın en önemli tarihçilerinden çok sayıda ismi çevresinde toplayan Annales Okulu, gerek geleneksel tarihçilikle girdiği kavgayla gerek teşvik ettiği interdisipliner yaklaşımla gerekse de tarihin kapsamına giren konuları hayal edilemeyecek ölçüde genişletmesiyle tarih araştırmalarını geri dönülemez bir şekilde değiştirmiştir. Olaylar tarihine bağlı kalarak siyasi ve askeri olayları tarihin kayda değer tek konusu olarak gören, tarihçilik mesleğini sıkça belge fetişizmine indirgeyen geleneksel tarihçiliğe karşı bir ayaklanma başlatan hareket Fransa’nın sınırlarının ötesine bütün dünyaya yayılmış ve “Yeni Tarih'' şiarıyla tarih alanında bir devrim yaratmıştır.

Bu devrimle Annales Okulu sadece Fransa’da veya dünyanın başka yerlerinde eski tarihçilik rejimini devirmekle kalmamış aynı zamanda tarih disiplininin etrafına örülü yapay duvarları da yıkarak, tarihi diğer disiplinlerle işbirliğine gidebilecek bir yola sokmuştur. “Tarihçiler, coğrafyacı da olun, hukukçu da, sosyolog da, psikolog da'' diye çağrıda bulunan Lucien Febvre’in izinde tarihçiler insanı inceleyen diğer bilimlere yüzlerini dönmeye başlamışlardır. Annales hareketi hakkındaki bu klasikleşen çalışmanın genişletilmiş basımının tarih ve diğer disiplinlerdeki araştırmacılar için olduğu kadar tarih alanında gerçekleşen bu devrimden haberdar olmak isteyen ve tarihle ilgilenen herkes için yararlı olacağını umuyoruz. “Bahia yakınlarında bir yerde ışıl ışıl ateş böceklerinin havai fişek gösterilerinin ortasında kaldığım bir geceyi hatırlıyorum. Solgun ışıkları alevleniyor, sonra sönüyor, ardından bir daha parlıyordu fakat tüm bunlar gecenin karanlığında gerçek bir ışığın yapacağı etkiyi yapamıyordu. Olaylar da bu ateş böceklerine benzer, parıltılarının ardında gece hüküm sürer.'' -Fernand Braudel-

256 s. İstanbul 2017

Jacques Le Goff

ORTAÇAĞDA ENTELEKTÜELLER

İş Bankası Kültür Yayınları

Bir tarih kitabını ilk basımından 27 yıl sonra hiç değiştirmeden yeniden yayınlamak kendini beğenmişlik olarak gözükebilir. Ama ben, bu kitapta sunulan ortaçağ okul ve üniversite âlemi kavrayışının esasının yıpranmadığını düşünüyorum. Tam tersine bana, bu denemenin ana bakış açısı 1957'den bu yana sürekli teyit edilmiş ve zenginleşmiş gibi geliyor. Bu bakış açısı ifadesini öncelikle “entelektüel'' kelimesinde bulmaktadır; “entelektüel'' kelimesinin, dikkati kurumlardan insanlara, fikirlerden toplumsal yapılara, uygulamalara ve zihniyetlere kaydırmak; ortaçağdaki üniversite olgusunu uzun dönem (longue durée) içine yerleştirmek gibi bir yararı vardır. Bu kitabın yayınlanışından bu yana “entelektüel'' veya “entelektüeller'' hakkındaki incelemelerin çok rağbet görmesi yalnızca bir moda meselesi değildir, olmamalıdır.

- Jacques Le Goff, 1984

308 s. İstanbul 2017

Jose Saramago

KÖRLÜK

Kırmızı Kedi Yayınları

Adı bilinmeyen bir ülkenin adı bilinmeyen bir kentinde, arabasının direksiyonunda trafik ışığının yeşile dönmesini bekleyen bir adam ansızın kör olur. Ancak karanlıklara değil, bembeyaz bir boşluğa gömülür. Arkasından, körlük salgını bütün kente, hatta bütün ülkeye yayılır. Ne yönetim kalır ülkede, ne de düzen; bütün körler karantinaya alınır. Hayal bile edilemeyecek bir kaos, pislik, açlık ve zorbalık hüküm sürmektedir artık. Yaşam durmuştur, insanların tek çabası, ne pahasına olursa olsun hayatta kalmaktır. Roman, kentteki akıl hastanesinde karantinaya alınan, oradan kurtulunca da birbirinden ayrılmayan, biri çocuk yedi kişiye odaklanır. Aralarında, bütün kentte gözleri gören tek kişi olan ve gruptakilere rehberlik eden bir kadın da vardır. Bu yedi kişi, cehenneme dönen bu kentte, hayatta kalabilmek için inanılmaz bir mücadele verir. Saramago’nun müthiş bir gözlem gücüyle betimlediği bu kaotik dünya, insanın karanlık yüzünün simgesi.

Körlük, ürkütücü bir roman, beklenmedik bir felaketi yaşayan bir toplumun nasıl çöktüğünün, nasıl bencilleştiğinin ve değer yargılarını yitirdiğinin hikâyesi. Konusunun ürkütücülüğüne rağmen olağanüstü bir şiirsellikle anlatılmış bu unutulmaz roman, usta yazarın belki de en etkileyici yapıtı.

336 s. İstanbul 2017