Futbolcular 'terörist' takımlar 'terör örgütü' mü?

Ali Kaya Soysal

Türk futbolunun şişirilmiş adıyla anılan Süper Ligi dün gece yarısı Bursaspor-Trabzonspor maçıyla ikinci devreye 'merhaba' dedi. Allah'ın karlı kışında Bursa'da 20.30'da maç oynatan zihniyet maalesef devam ediyor. Tribünlerde parmakla sayılacak kadar az seyirci vardı, halbuki maç başlama saati biraz daha gayret edilip 23.00'e filan alınsa Çekirge ve Heykel meyhanelerinden, birahanelerinden, barlarından çıkan "çakırkeyif" Bursalılar, "yahu bizim takım ne yapıyor, bi gidip görelim" deyip hasılata katkı yaparlardı!

***
 
 Ana konum lig değil bugünkü yazımda, devam eden ara  transfer sezonunu biraz masaya yatırmak istiyordum, ama başlangıç böyle oldu nasılsa. Doların "rabia"ya ,yani "dört"e yaklaştığı, Euronun ise 4'ü de geçtiği günlerde takımlarımızın hiç oralı olmayıp dövizleri yağdırdığı bir dönem yaşıyoruz. Cumhurbaşkanımızın dövizle işi olanları "terörist" ilan ettiği günümüzde bu ne cüret, anlam veremiyorum. Bu işin bir yanı....
 
Diğer yanıysa, adı transfer dönemi, yani yurtiçi olduğu gibi, yurtlararası futbolcular satılacak, alınacak ve kiralanacak. Ama bakıyorum, ülkemizden hiç ihraç yok, hep ithal var, üstüne üstlük birkaç yıl önce Çin'e verdiğimizi geri alma çabaları var. ( Ersan Adem Gülüm ) Bu paralar nasıl ödenecek, UEFA Fairplay kurallarına  hangi argümanlarla hesap vereceğiz? Kadroların ilk onbirleri kaç yabancıyla dizayn edilecek? Mesela Beşiktaş, Adana, Alanya takımları maç önünde milli marşı söyleyebilecekler mi veya Rusya 2018'e giderken "vatandaşlık" problemi mi yaşayacak ulusal takım ekibimiz?
 
Konunun bir diğer yönü de Afrika Uluslar Kupası'nın başlıyor olması. 14 Şubat'a kadar sürecek bu turnuva yıllar öncesinden takvimlendiğine göre yaz transferinde bu faktör niye göz önünde bulundurulmayıp, ara transferde "yana yakıla" yeni alternatifler aranıyor? Ve hatta Kamerun takımına davet bile edilmeyen 35 yaşındaki Eto'o nun peşinde niye 3-4 "büyük" kulübümüz koşuyor?
 
Tüm bu saçmalıkların altında ülkemizin her alanında olduğu gibi futboldada altyapı eksiliğimiz yatıyor. 1982 senesinde BJK'nin "Özkaynak Düzeni"nde çalışırken Serpil Hamdi Tüzün ile birlikte Hollanda'ya Ajax'ı ziyarete gitmiştik. O zamanın koşullarında biz Şeref Stadı'nın tek toprak sahasında çalışırken karşımızda 18 takımlı, onlarca çim sahalı bir "hakiki" altyapı projesi görmüştük. Büyük bir kompleksle İstanbul'a döndüğümüzde o projenin sadece bir parçasını geri getirmiştik; "doğru eğitim" Çünkü gerisini yapmak olanaksız idi o senelerde. Sadece bu bile yetmişti yetenekli oyuncular yetiştirmeye.

***
 
Sonraki yıllarda mesleği bıraktım, ama 90'lı yıllardan başlayarak sözümün dinlendiği ortamlarda Ajax, Arsenal, Porto modelllerini anlatmaya çalıştım, özellikle de Beşiktaş Genel Kurullarında.. Modelin özeti şuydu: Ülke içinde 6-16 yaş arası yetenekleri bulmak, onların futbol dışı eğitim, öğetimlerini karşılamak, "önce iyi insan, sonra iyi öğrenci olmalarını sağlamak ve en sonunda iyi futbolcu yetiştirmek" felsefesini oturtarak kaliteli onlarca genç kazanmak.

Aynı yöntemi, tabi daha zahmetli ve maliyetli olmak üzere Güney Amerika ve Afrika kıtasında sürdürmek projenin kaçınılmaz devamı olmalı. Şu anın rakamlarıyla 60-70 bin dolara ülkeye getirilecek küçük yetenekleri kendi altyapılarımızda harmanlamak ve iyi antrenmanlar yaptırmak suretiyle ortaya çıkacak 40-50 gençten iyi olanları A takımlarımıza kazandırmak, daha yeteneklileri Avrupa'ya satmak, o düzeyde olmayanları ise iç pazarda alt liglere göndermek, gelişimlerini beklemek. Ve ulusal takımı bu filizlerle bezendirmek, işte modelin alt detayları hariç özeti bu.

Ayrıca her kulübün kendi içinde bu yöntem doğrultusunda "management" departmanı kurarak dışarıdan gelen menejerlere para kaptırmaması da işin cabası oluyor. Aslında bu sistem bir çok eksikliğine rağmen 40 yıl önce kullanıldı. İşte 1965-80 arası Trabzonspor, daha sonra Beşiktaş, paralelinde Bursaspor... Bucaspor ve şimdilerde İzmir Altınordu.

***
 
Yazı uzadı, farkındayım sevgili ABC okuyucuları, ama futbolda altyapı denilince coşuyorum, kusura bakmayın! Şimdi gerçek hayata, yani ülkemize dönelim; Benim yukarıda anlattıklarım hiç bir zaman gerçekleşmeyecek, biliyorum. Çünkü sporun siyasetle içiçe olduğu bu ortamda, üstelik siyasetin de tek kişinin keyfine endekslendiği bir dönemde benim anlattıklarım hayal. Kaldı ki futboldaki 'padişahımızın' Avrupa'nın en yüksek ücretlerinden birini alırken ve başta İtalyanca olmak üzere birçok dili "konuşabildiğini" iddia ederken "scouting" ( yetenek avcısı) ile "squat"ı ( bir ağırlık çalışması türü ) ayırt edemezken ben nelerden bahsediyorum tanrı aşkına???