Haftanın Kitabı: "Demokratik Yönetim Üzerine Düşünceler"

John Stuart Mill

DEMOKRATİK YÖNETİM ÜZERİNE DÜŞÜNCELER

Pinhan Yayıncılık / İstanbul 2017, 408 s.

Günümüz dünyasını hâlâ meşgul eden başlıca siyasi sorunu çoğunluğun tiranlığını veya çoğunlukçu demokrasiyi– 19. yüzyılın önde gelen filozoflarından John Stuart Mill, bu yapıtında anlatmaya çalışmıştır. Gerçek demokrasinin sadece yöneticilerin seçimle iş başına geldikleri bir süreç olarak tasavvur edilemeyeceğini savunan Mill'e göre, çoğunluğun iktidarı anayasal olarak sınırlandırılmalı ve azınlıkların siyasal iktidara anlamlı katılımı sağlanmalıdır.

Bunun yanında Mill, iyi yönetim şeklini, ölçütlerini, koşullarını ve kurumlarını açıklar. Doğru ve sahte demokrasiyi anlatır, ve hem yaşadığı devirden ve coğrafyadan hem de geçmişten örneklerle demokratik yönetimlerin ve organlarının nasıl olması gerektiğini tarif eder.

“Demokrasi adı altında, çok farklı iki fikir, genellikle, birbirine karıştırılır. Saf demokrasi düşüncesi, tüm halkın, eşit derecede temsil edilen tüm halk tarafından yönetimidir. Oysa, yaygın olarak tasavvur edilen ve şimdiye kadar uygulanan haliyle, demokrasi, tek başına temsil edilen halkın salt çoğunluğunun, tüm halkı yönetimidir. İlki, bütün yurttaşların eşitliği ile eşanlamlıdır; ikincisi, onunla tuhaf biçimde karıştırılan, devlette neredeyse tek başına herhangi bir söz hakkına sahip sayısal çoğunluğun lehine bir imtiyaz yönetimidir.''

John Stuart Mill Kimdir? 

(20 Mayıs 1806-8 Mayıs 1873) 

James Mill'in en büyük oğlu olan John Stuart Mill 1806'da doğdu. Ilk eğitimini babasından aldı. Üç yaşında Yunanca öğrendi. Onbir yaşında politik iktisat üzerinde çalışmalar yapmaya başladı. Onsekiz yaşında Westminster Review Dergisi'nde Frederic Bastiat'ın fikirlerinin devamı olarak ekonomik konular üzerinde makaleler yayınladı. 1820 ve 1821 yılları arasında Fransız iktisatçı John Baptiste Say ile tanışmak için gittiği Fransa'da bir kaç ay kaldı. 1823'de East India House'da memur oldu. Burada, 1858 yılında ofis şefi olarak emekli oluncaya dek çeşitli kademelerde görev yaptı. Mill'in yaşamında babasının etkisinden başka Coleridge ve Comte gibi düşünürlerin de etkisi olmuştur. 23 yaşında iken tanıştığı Harriet Taylor ile uzun süren arkadaşlığından sonra 1851 yılında evlendi. Mill, 1865 ve 1868 yılları arasında House of Commons'da görev aldı. Ancak, kadınlara oy hakkı sağlanması, Irlanda toprak reformu ve oy hakkının genişletilmesi gibi reformları desteklemesine rağmen parlamento üzerinde fazla bir etkiye sahip olamadı. Bir filozof, liberal düşünür ve iktisat teorisyeni olan Mill'in eserleri, 19. yüzyılda etkili olmuştur. Başlıca eserleri şunlardır: Kısmen Comte'nin pozitivizm ile ilgili görüşlerinden etkilenerek yazdığı "A System of Logic" (1843); "Principles of Political Economy" (1848); "On Liberty" (1859); "Considerations On Representative Government" (1861) ve 1860-1861 yıllarında yazılmasına karşılık 1869 yılında yayınlanan "On the Subjection of Women". Mill daha sonraki yıllarda belirli ölçüde faydacı felsefeden ayrıldı. Yaşamının geri kalan on beş yılını Fransa'da Avignon'da geçirdi ve 1858 yılında öldü. Ölümünden sonra "Autobiography" adını taşıyan eseri yayınlandı. 

Mill'den Seçme Sözler

- İnsanın varlığı sırla kuşatılmıştır. Bizim dar bilgimiz ve tecrübemiz sınırsız denizlerde bir küçük adadır sadece. 26 Mayıs 2007 

- Bir milletin değeri, o milleti meydana getirenlerin değerleriyle ölçülür. 

- Memnun bir domuz olmaktansa, memnun olmayan bir insan olmak daha iyidir; memnun bir aptal olmaktansa, memnun olmayan bir Sokrates olmak daha iyidir. Ama aptal ya da domuz farklı bir görüşteler ise, bu, onların, meselenin sadece bir yanını bildiklerinden ileri gelmektedir. Diğer taraf ise meselenin iki yanını da biliyor. 

Başlıca Eserleri

- On Liberty: Representative Government: The Subjection of Women, London: Oxford University Press, Geoffrey Cumberlege, 1912-1952.

- Utilitarianism (Oskar Piest, ed), Indianapolis, Bobbs-Merrill, 1957.

- Principles of Political Economy, New York, D. Appleton and Company, 1909.

- Essays on Ethics, Religion and Society, Toronto: University of Toronto Press, 1969.

- On Liberty (C. V. Shields, ed.), Indianapolis, Bobbs-Merrill, 1956.

- Nature and Utility of Religion, Indianapolis, Bobbs-Merrill, 1958.

- Dissertations and Discussions: Political, Philosophical and Historical, London: Longmans, Green, Reader and Dyer, 1867.

- Essays on Politics and Culture, Garden City, N. Y. Doubleday, 1962.

- Essays on Economics and Society (J. M. Robson, ed.), Toronto: University of Toronto, 1967.

- Considerations on Representative Government, New York , Henry Holt and Co. 1874.

- Essays on Equality, Law and Education (J. M. Robson, ed.), Toronto: Buffalo: University of Toronto Press, 1984.