Haftanın Kitabı: "Feminizmi Düşünmek"

Şirin Tekeli

FEMİNİZMİ DÜŞÜNMEK

İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları / İstanbul 2017, 520 s. 

Feminizmi Düşünmek, Türkiye’de feminist hareketin öncü isimlerinden biri olan Şirin Tekeli’nin dönemlere ayırıp, bir araya getirdiği yazılarından oluşuyor. Kendisini “feminist kadın hareketinin en yaşlı üyelerinden biri'' olarak tanımlayan Doç. Dr. Şirin Tekeli, YÖK’ün kurulmasından sonra üniversiteden istifa ederek, oluşmaya başlayan yeni kadın hareketinin aktif bileşeni olarak içinde ve önünde yer aldı.

Kadın hareketinin 80’lerdeki eylem yıllarını, 90’lardaki örgütlenme aşamalarını yaşadı; eylem içinde olduğu yıllarda toplumun her alanında hareketin temsilciliğini yaptı, değişik platformlarda Türkiye’deki kadın sorununu tüm boyutlarıyla dile getirdi. Mor Çatı Sığınmaevi Vakfı’ndan KA-DER’e; Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’ndan Winpeace Türk-Yunan Kadınları Dostluk Girişimi’ne kadar uzanan birçok kadın örgütlenmesinin kuruculuğunu yaparken, bu örgütlerin eylemlerinde de bir aktivist olarak yeralan Şirin Tekeli’nin bu kitaptaki yazıları bu anlamda da tarihe tanıklık ediyor.

Cumhuriyet Kitap ekinde Prof. Dr. Serpil Çakır’ın Şirin Tekeli ile söyleşisinden son bölümü aktarıyoruz;

“ Kitapta, içinde yer aldığınız Türkiye’deki kadın örgütlerinin öyküsü de anlatılıyor. Örneğin, 1990’da beş kadın bir araya gelerek akademiye, araştırmacılara ve kadın hareketine bilgi akışı sağlamak amacıyla kurduğunuz Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı. Bu kitapta, vakfın kütüphane binasının açılışında yaptığınız konuşmanın metni de var. Orda kadınların ortak belleklerini, yani tarihlerini korumanın öneminden bahsediyorsunuz. Bu bilgi ve belge akışının sağlanması konusunda okurlara bir şey söylemek istiyorsunuz sanırım.   

"Söyleşinin başında kadın tarihinin unutturulmak istendiğinden söz etmiştim. Bunun temel yolu da kadınların tarihe bıraktıkları belgelerin kaybolması, kaybettirilmesidir. Kadın hareketinin varlığını koruması, bu belgeleri hep hatırda tutmaktan geçer. Hep söylerim, kadın hareketi, doğrusal değil, döngüsel gelişen bir harekettir. Anneanneler bir mücadele başlatır ve kazanımlar elde eder. Kızlarının kuşağı, dava kazanılmıştır zanneder ve kadın mücadelesinden uzaklaşır.

"Bu arada belgeler de yok olmaya başlar. Sonra, üçüncü kuşak, torunların kuşağı gelir ve aslında, çok az şeyin kazanıldığını, mücadeleye sıfırdan başlamak gerektiğini fark eder. Ama o zaman ilk ihtiyaç duyulan şey de hareketin kaybolmuş belgelerini yeniden bulmak, yeniden tartışmaktır. Bu nedenle kütüphanenin kurucularından biri olarak bütün kadınlara seslenmek isterim: Size ne kadar önemsiz, ailevi görünürse görünsün, elinizde bulunan, annelere, anneannelere, teyzelere ait bütün belgeleri arşivleyin ve tercihen İstanbul’daki Kadın Eserleri Kütüphanesi’nin arşivine aktarın..."

Tekeli, bu kitapla neyi amaçladığını ise şöyle anlatıyor:

''… Neredeyse kırk yıllık bir döneme tanıklık etmek istedim. Tarihe meraklı genç okurların ilgisini çekebilir diye düşünüyorum. Bu umutla hepinize ''eleştirel’ gözle okumalar yapmanızı öneriyor; kadınların kaderini değiştirmekte bana göre tek güç olan feminizmle dostça bir ilişki kuracağınızı umuyorum.''