Sular altında kalacak olan Hasankeyf'teki yıkım korkutuyor

Ilısu baraj göleti altında kalacak olan Batman’ın tarihi Hasankeyf ilçesinde dinamitle yıkım tepki topladı. Sosyal medyada tepkilerini dile getiren çevre örgütleri dinamit patlatmanın bir an önce durdurulmasını isterken, CHP İstanbul Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, konuyu Meclis’e taşıdı.

Çalışmaların tarihi ilçenin dokusuna büyük zarar vereceğini ifade eden Hasankeyfi Yaşatma Girişimi şu açıklamayı yaptı:

“Yerinde yapılan inceleme ve gözlemlerde tehlike arz etmeyen ya da düşme ihtimali az olan kayaların da düşürülmeye çalışıldığı görülmüştür. Bu kayaların düşürülmesi çalışmalarında dinamit tarzı patlayıcılar kullanılmaktadır. Bu patlamalar diğer kayalarda da titreşimlere neden olmakta, kalenin doğal yapısı bozulmaktadır. Patlamalardan dolayı oluşan ses yerel halkta, özellikle çocuklarda- korkuya neden olmaktadır. Bunun yanında kayaların düşürülmesi çalışmalarında oluşan toz-duman esnafların da çalışmalarını olumsuz yönde etkilemektedir. Ayrıca kayaların düşürüldüğü yerlerde kilise kalıntıları ve eski kayadan yapılmış şaraplıklar bulunmaktadır. Düşen kaya parçaları kilise kalıntılarına ve şaraplıklara geri dönüşü olmayan zararlar vermektedir.''

Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi’nin yaptığı açıklamada dinamitle yapılan çalışmaların durdurulması gerektiğini belirterek “Mağaralara ve vadilere dolgu yapılması, perde betonla kalenin izole edilmesi, kayaların zorla düşürülmeye çalışılması 12 bin yıllık Hasankeyf’in doğal tarihine zarar vermektedir. Doğal tarihin betonla izole edilip yapılacak antik liman turizmi canlandırmayacaktır. Bu proje ile binlerce yıllık tarih, yaşanmışlıklar kaybolacaktır. Bu proje bilimsel olmadığı gibi kültür varlıklarını koruma kanununa uygun değildir'' denildi.

Konuyla ilgili açıklama yapan Jeoloji Yüksek Mühendisi Ümit Işık “2010’da Hasankeyf Kalesi’nden kopan kaya parçası bir kişinin ölümüne sebebiyet vermişti. Hiçbir şey insan hayatından değerli değildir. Kayalar, patlatma, kırma, eritme, iş makineleri, hidrolik iticiler ve levye gibi cihazlarla sökülebilir. Bunlardan en riski olan patlatma yöntemidir. Çünkü sağlam kayaları da çatlatabilir'' dedi.

Rüzgar Dağcılık firmasının sahibi Burak Sırtaş, “Mağaralara zarar gelmesin diye kriko ve levye yardımıyla kayaları düşürüyoruz. Bazı kayalar büyük olduğu için aşağı düştüğünde ses ve duman çıkıyor. Dinamit kullanılırsa infilak olur. Kaya çatlatma tozu da kullanıyoruz'' dedi.

''DİNAMİT KULLANILMASI KESİNLİKLE SÖZ KONUSU DEĞİL’

Batman Valisi Ahmet Deniz, son bir haftada tarihi Hasankeyf ilçesinde riskli olduğu gerekçesiyle yıkılan ve düşürülen kayalar ile ilgili yapılan tartışmalar ile ilgili sosyal medya hesabından bir açıklama yaptı. Vali Deniz, Hasankeyf’te tehlike arzeden kayaların kaldırılması esnasında dinamit kullanılmasının kesinlikle söz konusu olmadığını söyledi.

Vali Deniz, ''Hasankeyf Antik Kenti Jeolojik ve Jeoteknik Bakımdan Araştırması ve Güçlendirmesi işi’ kapsamında yapılan çalışmalardan, düşürülen kayalarla ilgili video görüntüler de paylaştı. Vali Deniz, tehlike arz eden 500 ton ağırlığındaki bir kayanın sadece insan gücüyle düşürüldüğünü belirterek, “Kayanın düşmesi sonucu oluşan toz bulutu herhangi bir patlayıcı madde kullanılmasıyla değil, kayanın çok zayıf olmasından kaynaklıdır. Bölge halkının ve turistlerin geçiş güzergahında olan bu kayalar kontrollü biçimde düşürülmediği taktirde, canlılar ve kültürel varlıklar için büyük risk oluşturmaktadır. Serbest halde duran kayalar dağcı ekipleri tarafından kontrollü biçimde düşürülmektedir. Düşürme işlemi esnasında hiçbir şekilde patlayıcı madde niteliği taşıyan malzeme kullanılmamaktadır'' dedi.