Trajikomik bir darbe piyesinin röntgeni

Sami GÜNAL

Bu da oldu. Yakınçağın olanaklarıyla naklen bir darbe girişimi izledik. Önce komedi türündeydi, sonra film drama dönüştü. Darbe girişiminin tüm ayrıntılarına anı anına vakıf olduk.  Eski darbeler gibi yılların geçmesine gerek kalmadan neredeyse an be an tarihini yazdık. Tezlerimiz de, antitezlerimiz de önümüzde artık. Herkesin kendisine göre bir sentezlemesi olmasına olacaktır da olayda çok girift nokta olmasına karşın doğru tektir.

Darbe kalkışmasını bir cümleyle özetleme zorunluluğu olsaydı. Ne yazmak gerekirdi?

Devlet denen “leşten,'' en büyük pay benimdir, diyerek aşağıladığı mevcut sivil darbecilere karşı, “Seni ben var ettim.'' diyen diğer ortağın yıllardır tüm inkârlara karşın ilmik ilmik ördüğü yasa dışı silahlı güçle askeri elbise içinde darbeye kalkışmasıdır.

İktidarı devralma talebi gönüllü karşılansaydı ne 17/25 Aralık ne de 15 Temmuz olacaktı.

Darbe akşamı neredeydim ve n’apıyordum?

Bir üçgen kurduk ve ortamızda acemice sergilenen trajikomik bir darbe piyesi var.

Saat 21-22 suları hoşsohbet bir televizyon programı var. Stüdyoya bir jet sesi girdi, evlere kadar yansıdı. Hadi olabilir diyelim. Derken bir, üç, beş… Stüdyodakiler işkillenmeye başladı… Hoop bir alt yazı: “Jandarma Boğaz Köprüsü’nü tuttu.'' Galiba yine bir terör ihbarı var, denildi ama gözler acep başka ne var ki diye yan yan rejiye kayıyor. Ortalıkta polis neden yok? Hatta Jandarma polisin kimliğini aldı, denildi. Anlaşıldı!..

A, o da nesi? “Ordu yönetime el koymuş.'' Tısss!

Ardından bildiri okundu... Teyze oğlumuz heyecanla aradı. Bildirideki ifadeler dikkatini çekti mi, diyerek bana yön vermeye çalışıyordu. Kim yaparsa yapsın bu iyi olmaz, demeyi de ihmal etmedi. Sakin ol, tahmin ettiğin gibi değil, ordu içinde halen gücünün var olduğu sanılan kesim değil aksine gücü sanılandan da çok yüksek olan malum gruptur bu. Daha ilk bakışta, adı ve terminolojisi zayıf olan takiyeci bir bildiri olduğundan kuşkum yok. İki yurtta sulh, iki de Atatürk vurgusuyla güya sokak ve toplumsal desteği harekete geçirerek muratlarını kolaylaştıracaklar.

Teyze oğlunun kabullenmek istemediği şey, bunların devletin kılcallarına bu kadar inmiş olmasının mümkün olacağını halen kavrayamamış olmasındaydı.

Fazla geçmeden olaya ilgi duyan Avrupa’daki dostlar, neler oluyor diye resmi bilgilerin dışındagayriresmî,sıradan bir insan olmamız vasfıyla “gözlemler kategorisinde'' bilgimize başvurmaya başladılar. Yazışmalar, telefon vs.

Absürtlükler olduğunu ve başarısız bir darbe girişimi olarak kalacağını söyledim.

Neden?

Saati çok komik geldi. Alışılageldiği ve teknik kolaylığı nedeniyle darbeler gece yarısı ve cuma günleri yapılırdı. Bunlar ilk akşamın saat 9’unda düğüne gider gibi “Köprüden geçti gelin / Saç bağın düştü gelin / Dıloydıloy'' misali ellerindeki süngüyü köprüye düşürmeye gelmişler.

Bu Köprü ve TRT işgalinin “stratejik derinliğini'' bir türlü çözemedim, bu bana dert oldu. Tılsımı, “Altın Nesil''in kıt aklı içindeydi. Eğer ki Levent Kırca’nın “Darbe'' parodisini izlemiş olsalardı inan olsun darbeyi başaracaklardı.

Türküler dinlediğimiz yerel bir radyomuz var. Bir arkadaşım durumun sefaletine dikkat çekmek için dedi ki, “Ulan oolum, biz darbe marbe yapacak olursak, bizim yerel radyonun işgaliyle başlarız.'' Ardından dolmuşa bindik, dolmuş yolcuları komple dalga geçiyorlardı. Gülen gülene. Nostalji sağaltır. Eskiye özenmişler. TRT iyi de köprü niye ki?

Saat 9’da köprüye gelindiğine göre bu tankların, uçakların harekete geçirilmesi ve yol alabilmesi için demek ki saat 8 gibi kışlalarda çıkmışlar. Klasik darbeciler ortalıkta el ayak çekilsin diye herkesi evine sokar… Bunlar, millet evine gitmesin diye köprüyü bağlamışlar o da tek taraflı. Yani, köprünün diğer şeridinde halen demokrasi akışı var.

Yok yok o kadar da haksızlık yapmayalım. Gününü tutturdular… Fakat onu da kazaya uğradıkları için tutturmuşlar. Panikleyip erken yapmasalarmış esas darbeyi 20 Temmuz günü yapacaklarmış. O da çarşambaya denk geliyordu. Bahtsız Bedeviler sizi!

Darbeler yönetimlere karşı yapılır ve öncelikle devlet üst yöneticileri ve stratejik,bürokratik noktalar derdest edilir. Ortada bir tuhaflık yok mu? Yönetim tam kadro canlı yayınlarda halkı ayaklanmaya çağırıyor; bunlar rütbeli komutanların peşine düşmüş, her zamanki gibi gayrı insani bir kinle kiminin başına çuval, kiminin boğazına kemer geçirirken, kimine de acımasızca tuvalet suyu içiriyorlar.

Şimdi, köprü komedisini ve yönetici derdestsizliğini göz önünde bulunduracak olursak,köprüye karşı yarı yarıya da demokratik(!) davrandıklarına göre varacağımız nokta, Yarı Başkanlık gibi bir şey olacaktı galiba. Herhalde demek istiyorlardı ki, ortak yönetim kuracağız; yarı askeri yarı sivil. E bu komik kepazelikten ironiden başka ne çıkacaktı?

Fetö ne diyordu vaazlarında?

Kendisini masum ve mazlum, boynu bükük göstermek için nutuklarında illaki “Bu Fakir'' diye salya sümük serenatlar yapıyordu. He valla doğruymuş. Fakir hırsızlığa çıktığında ay ilk akşamdan doğarmış. Bu Fakir’in adamları hepten akıl fukarasıymış ki daha ilk akşam bile olmadan darbe yapmaya çıkmışlar. Bir “Altın Nesil''in nasıl da teneke çıktığına şahit olduk.

Trajikomikliği sürdürelim. Eğer ki darbe başarılı olsaydı, bunların ilk toplayacakları, kendilerine karşı halkı ayaklanmaya çağıran, 24 saat, dakikada üç kez sala okuyan müezzin ve imamları toplamak olacaktı. Sayı az da değil, yüz bin. Hapishane de yetmez alimallah camileri cezaevine çevireceklerdi. Verilmiş sadakamız varmış.

“Gel gayrı, bu hasretlik bitsin.'' denilirken,hakikaten Hocaefendi hasretliğini bitirmek istedi. Giderim ama ucuza gitmem deyip Humeyni misali dönmeye karar verdi.Benimkisi de laf mı? Karar verdi, belirlemesi çok yanlış!Baştan beri illa ki hedefi buydu.

Emir komuta olmadan nereye Hocaefendi?

Dinciler, somut düşünce beynine sahiplerdir. Onu da çeviremezler. Soyut düşünme ve soyutlama yetenekleri yoktur. İmgeleme güçleri de bundan dolayı yoktur. O nedenle şiir başta olmak üzere sanatları da yoktur. Hepsi hepsi, portre, manzara bir de karşıda duran üç boyutlu nesneler. Ha o da seyretme şeklindedir.

Bu nedenle stratejik derinlikler falan eşeleyemezler. Her giriştikleri politik, askeri atılım fiyaskodur. Geriye ne kalıyor? Kan dökmek! Döktüler işte!

O kadar da yeteneksiz sanılmasınlar, diyeceğim ama yok yok yine ters yapmışlardı. Güya hakaret niyetine… Çok beğendiğim bir “Gezi Zekâlılar'' lafı üretmişlerdi. Fark şu:

Somut verilerden hareketle soyut belirlemelere gidebilme yeteneğine sahip olan “Gezi Zekâlılar'' kendi sanatlarını, felsefelerini, beşeri hukuklarını ve toplumsal tabanlarını oluşturabildiler. Her çağ ve sosyal yapılaşma kendi sanatını, felsefesini ve hukukunu doğurur.

Darbeyi telin etme bahanesiyle yıllardır temellerine karşı darbe yapılan AKM üzerine bir pankart astılar. İçi,itli mitli küfür dolu. Nerde sanat, nerde felsefe, nerde zekâ? Hakikaten insanın “Gezi Zekâlı'' olası geliyor. Gezi Zekâlılık, geri zekâlılığa engeldir.

Bu darbe kalkışmasında benim tarafım neydi?

Eski bir kamu görevlisi olarak beni cezalandıranlar Fetoculardı. İlkel sorgulama yöntemlerini geçiyorum. Benim cezam ne ki? Düzenim bozuldu, çocuğum perişan oldu, el kapılarına düştü. Yurt dışına sığındı. Hepsi bu. Ergenekon-Balyoz sürecinde 13-15 insanın canını aldılar. Binlerce yıl ceza... 15 Temmuz gecesinde de 246 cana sebebiyet…

Bu bir darbe marbe girişimi değil, basbayağı silahlı bir örgüt kalkışmasıdır. İdamla olmaz. İlkelliği bir yana, hukuk tekniği açısından da mümkün değil. Yasaların öngördüğü en ağır şekilde cezalandırılmalarını bekleriz elbette. Hukuki sürece bekleyeceğiz.

Demokrasimiz tehlikeyi atlattı mı?

Hayır. Şu sıcak günlerde tehlikeli bir tartışma alanına girmiş olacağız. Aksine, demokrasi adına bundan sonra tabutun son çivisi ele alınmış, çekiç yavaş yavaş kaldırılıyor ve üç vakte kadar el fatihaaa!

Cevabını aradığım bir soru var.

Bu kalkışma demokrasiye karşı yapılan bir hareket midir, yoksa bir grubun diğer bir gruba karşı cezai hukuk kalkışması mıdır? Ben tezimi atayım: Demokrasiye karşı kast amacıyla yapılmıştır. Bu buraya sığmaz. Hukukçulardan geniş bir mütalaa rica ediyorum.