ABC Kritik | Mahir Esen | Erdoğan için başka Esad mümkün mü?

ABC Kritik | Mahir Esen | Erdoğan için başka Esad mümkün mü?

ABC Kritik | Mahir Esen | Erdoğan için başka... ABC Gazetesi Moskova Temsilcisi Mahir Esen yazdı...

“Diplomasi, eline bir taş geçirinceye kadar “Cici köpek!” deme sanatıdır.”

Neden bilmem diplomasi denilince aklıma ilk gelen söz hep bu olmuştur. Türkiye Arap baharının başından beri bu taşı eline bir türlü geçiremediği gibi ısırılmadık yeri de kalmadı. Gelin görün ki bu vahim gidişatı bizim “Stratejik derinlik” uzmanlarımıza anlatmak mümkün olmadı.

Yıllardır olduğu gibi yine bir zirve, yine bir Suriye,  yine bir diplomasi curcunası. Artık neredeyse geleneksel bir festivale dönüşen bilmem kaçıncı Rusya-Türkiye- İran (Kimi zaman Rusya-Türkiye) zirvelerinden birini daha büyük bir coşkuyla  karşılamak üzereyiz.

Peki gerçekte ne oluyor? Daha doğrusu bu sorun neden çözülemiyor? Temel neden aktör sayısının fazlalığı ve her aktörün hesabının farklı olması tabi . Bir tarafta Rusya’nın sorunu öyle veya böyle hızla çözme arzusu, diğer yanda Türkiye’nin kırmızı çizgileri, İran’ın ustaca uyguladığı politikalar, ABD ve saz arkadaşlarının kaos temalı bitmek bilmeyen konserleri, İsrail’in keyifle gerçekleştirdiği operasyonlar ve nihayet Suriye’nin toparlanma çabaları.

Haritalarından yollarına, demografisinden inanç gruplarına bu kadar iç içe geçmiş ve karışık bir coğrafyanın sorunları da karışık olacak elbet, bu noktada şaşılacak bir durum yok. Şaşılacak tek şey Türkiye gibi derin diplomasi geleneğine sahip bir ülkenin bu çukura itilmiş olması.

Başından beri uluslararası ilişkileri müteahhit – işveren mantığıyla, kar-zarar hesabıyla yapmış olmanın bedelini, bugün masada sıkışmış, elindeki kartları kullanamaz hale gelmiş ve boyutları hala kavranamamış bir göçmen sorunuyla boğuşmaya çalışan, yalnızlaşmış bir Türkiye olarak ödemek zorunda kalıyoruz.

ABC Gazetesi Moskova Temsilcisi Mahir Esen yazdı...

Rusya İdlib konusunda ne istiyor?

Aslında sorunun cevabı çok basit. Türkiye’nin üzerine düşeni yapması elbette. İdlib konusunda anlaşma sağlanması sürecinde ve öncesinde birçok platformda Türkiye’nin kaldırabileceğinden çok fazlasını yüklendiğini söylemiştik. Türkiye bölgeye toplanmış gruplar adına bir taahhütte bulunamayacağı gibi kendini dünya kamuoyunda bu grupların temsilcisi gibi gösterecek gereksiz bir manevrayı da yapmamalıydı. Tamam diyelim ki barış adına bu sorumluluk üstlenildi, peki sonuç?

Dış politikanın iç politikadan büyük bir farkı vardır. İç politikada suyun gelişine göre dümeni çevirmeniz mümkündür, zira Türkiye gibi güçler ayrılığının yer ile yeksan edildiği ülkelerde hesap verme zorunluluğunuz yoktur ama eğer ekonomik, toplumsal, diplomatik ve askeri bir güç değilseniz uluslararası ilişkilerde verdiğiniz her sözün hesabını verirsiniz veya alırlar.

İşte yarın Soçi’de olacak olanda budur. Türkiye’den idlib konusunda vermiş olduğu sözleri yerine getirmesi istenecek  ve bu defa kullanılan dil AKP dış politikasının arzuladığı gibi olmayacak gibi görünüyor.

Rus dış politikasının değişmez bir kuralı vardır. Ruslar diplomasi masasına muhataplarıyla eşit koşullara sahipken oturmazlar, masaya oturulacaksa Rus tarafının elinde üstünlük sağlayacak bir veya daha fazla kart bulunmalı, Soçi zirvesinde de durum farklı olmayacaktır.

Rusya konusunda deneyimli isimlerden sayın Aydın Sezer ile kısa bir görüşme yapma imkanım oldu. Aydın beyin tespitleri oldukça yerinde  “Adana mutabakatı hatırlatması, Kürtler konusunda sorun çözmek adına doğru adresin Rusya değil Esad olduğu gerçeğinin AKP iktidarı tarafından anlaşılması gerektiğini göstermesi açısından çok önemli”.

 AKP’nin ve Sayın Erdoğan’ın bir yandan Suriye ile görüşme konusunda “açık kapı” bırakma öte yandan Esad konusunda gösterdiği “istemezük” tavrı başka soru işaretlerini de beraberinde getiriyor. Ne demek istiyoruz? Açıklayalım.

AKP bu diplomatik sıkışmışlık ve ekonomik enkazdan bir şekilde çıkmaya çalışacak ve bunun muhtemel zamanlaması yerel seçimlerden hemen sonrası olacak. Peki ama Esad’sız bir Suriye olamayacağına ve Suriye ile uzlaşmaktan  başka çıkar yol kalmadığına göre Esad’sız Suriye yerine “Başka Esad’lı bir Suriye düşünülüyor olabilir mi? Hatta İran ve Türkiye için Beşşar Esad yerine başka bir Esad daha yerinde bir tercih olabilir mi?  Suriye iç savaşının başından beri zoraki bir birliktelik yürüten Rusya-İran şimdi de “hangi Esad?” sorusunda ayrışıyor olabilir mi?

Rusya Suriye defterini olabildiğince karlı bir şekilde kapatarak asıl fırtınaya  yani “Ukrayna ve Avrupa” sorununa yoğunlaşmak istiyor. Son beş yılda hızla bozulan ekonomik dengeler ve bitmek bilmeyen yaptırım dalgaları Rusya’yı Sovyetler birliğinin içine çekildiği “izolasyon ve sürekli durgunluk” çukuruna itmek üzere. Rusya bu tehlikenin farkında . Rusya’nın Suriye savaşının en kritik olaylarından sayılabilecek İsrail saldırılarına sessiz kalmasının nedenlerini iyi analiz etmek ve Rus ekonomisinin yapısını, dinamiklerini, aktörlerini iyi anlamak gerekir.

İran’ın Rusya’ya olan güven sorununu cilalayan bu sessizliği anlamak bazılarımız için güç olabilir ama İsrail’in kurulduğu günden bu yana nüfusunu oluşturan büyük çoğunluğun Rus ve Ukrayna göçmenleri olduğunu söylemek şimdilik yeterli olacaktır sanırım. Şayet Türkiye ve İran “Başka Esad” formülü ile Rusya’nın kapısını çalarsa ne olacağı bilinmez. Şimdilik “Başka Esad” ismi üzerinde fazlaca spekülasyona gerek yok ama söz konusu Ortadoğu olunca “yok artık” demeye de kimsenin cesareti olamaz.

Zira burada kilit söz İsrail’den geldi “Suriye hariç tüm Arap ülkeleriyle ilişkilerimiz iyi” . Kader saatinde kumlar hızla akarken, mevcut Esad’ın olmadığı bir coğrafyada herkes barışır algısı daha doğrusu yanılgısı yaratılıyor. Türkiye’nin bir kez daha böylesi bir hataya düşmesi telafisi imkansız bir zararı beraberinde getirecektir. İran başka Esad’ı istiyor ve Türkiye buna hevesle atlıyorsa bu çözüm değil “Pandora’nın kutusunu” açmak olacaktır.

S400 ve evin asıl sahibi

Türkiye son yıllarda sürdürdüğü muhteşem dış politika hamlelerine birini daha eklemiş ve Rusya ile S400 sistemleri alımı konusunda anlaşmasını yapmış ön ödemesini gerçekleştirmiştir. Buraya kadar her şey mükemmel gibi görünüyor. Gelin görün ki ufacık bir problemimiz var, bir NATO üyesi olarak bu sistemlerin NATO savunma sistemine entegrasyonu mümkün değil gerçeğinden bahsetmiyorum, problem bu sistemleri alıp kullanabilecek siyasi iradeye sahip olamamamız. Peki gün geldiğinde ne ABD ne de diğer NATO üyelerinin bu sistemleri bize aldırtmayacaklarını bilmiyor muyduk?

Elbette biliyorduk. Bu sorunun cevabı yine kusursuz dış politikamızda saklı, zira biz dış politikamızı uzun vadeli stratejilerle değil günün getirdiği duygusal tepkilerle oluştururuz. Büyüklüğümüz buradan gelir, tamam birkaç milyar dolar daha içeri girme ve Rusya ile tekrardan “Papaz” olma tehlikemiz var ama hayat böyle değil mi zaten? risk olmadan başarı olur mu?

Neyse ki her zaman alternatiflerimiz vardır, önce KKTC ye yerleştirelim deriz. Rus heyet hafiften gülüşünce yılmayız, aldığımız S400 sistemlerini Azerbaycan’a vermeye çalışır Ruslar “hayır” deyince rotayı Pakistan’a çeviririz ama bu defa da Sayın Putin “etme Reis Hindistan’la kaymaklı bir S400 anlaşması  yapmışım zaten, şimdi Pakistan’a S400 verirsem Hindular siparişi keser” deyiverir. Bu hamlede tutmayınca, o zaman ihaleyi  Maduro’ya bırakırız. Ömrü vefa eder mi bilinmez ama Maduro’ya da S400 yakışır.

Bazı gazetelerde köşe yazılarında Soçi görüşmelerini 2.Dünya savaşı yıllarındaki Yalta ve Tahran toplantılarına benzetenler olmuş. İbretle izleyelim,  o günün Roosevelt, Stalin ve Churchill isimleri  yerine bugünün liderleri. Yarın Soçi’den neler çıkacağını hepimiz merakla bekliyoruz elbette, ama bir şey çıkmayacak bundan çok eminim.

Liderlik bunalımı çeken dünyada kendi halklarına bile faydaları şüpheli liderler  yine çözümsüzlüğü çözüm diye yutturmaya çalışacaklar. Kaybedenleri Türkler ve Kürtler olacak olan bu zehirli ziyafete oturmak için herkes hazır. Afiyet olsun

"ABC Kritik | Mahir Esen | Erdoğan için başka Esad mümkün mü?" haberi, 14 Şubat 2019 tarihinde yazılmıştır. 14 Şubat 2019 tarihinde de güncellenmiştir. ABC Kritik kategorisi altında bulunan ABC Kritik | Mahir Esen | Erdoğan için başka Esad mümkün mü? haberi 2019 yılına aittir. Bu haberin yanı sıra sayfamızda birçok güncel bilgi ve son dakika haberler yer almaktadır. ABC Kritik | Mahir Esen | Erdoğan için başka Esad mümkün mü? 2024 konusundaki bu haber içeriği objektif bakış açısının yansımasıdır. ABC Kritik konusunda 29 Mart 2024 tarihlidir, bugüne ait güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter ve Facebook sayfalarımızdan takip edin.

Hubbard Editör

YORUM YAZ

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
SON HABERLER
  1. 08:25 Borcun çoğu AK Parti'de: Belediyelerin verileri, Bakan’ı yalanladı
  2. 08:21 Depremzede çadırda, Diyanet yöneticileri lüks salonda orucunu açtı
  3. 08:17 Bir polis görevden alındı: Ayhan Bora Kaplan dosyasında ‘köstebek’ skandalı
  4. 08:10 İsmail Saymaz: ‘Solüsyonu kestik’ deyip kesmemişler
  5. 08:06 Fehmi Koru yazdı: Cumartesi akşamı seçim yasakları başlayacak, fakat şapkadan tavşan hala çıkacak
  6. 08:03 İsmail Saymaz: İmamoğlu, AK Parti’nin anketinde 5.3 puan önde
  7. 08:01 Meteoroloji uyardı: Meteoroloji’den yağış ve toz uyarısı
  8. 05:24 Instagram'a yeni özellik: Blend ile Reels algoritması değişiyor!
  9. 05:14 Ev sahipleri için 1 Nisan son gün: Kira gelirlerinizi bildirin!
  10. 04:18 2024 YDS-1 sonuç tarihi ne zaman?
  11. 04:03 Şarkı Sözlerindeki Evrim: 1980'den 2020'ye İngilizce Müziğin Dönüşümü
  12. 01:19 Yavaş, Altınok'a Cumhuriyet Kulesi'ni sordu
  13. 01:18 Yavaş’tan Altınok’a çağrı: "Çocuklarınızın KPSS’de kaç puan aldıklarını bir açıklayın"
  14. 00:35 Korkunç kaza: 45 kişi hayatını kaybetti
  15. 00:28 Oy Kullanmayanlara 31 Mart'ta 475 TL Para Cezası Geliyor!
  16. 00:19 YSK duyurdu: “Oy sayımında iftar molası olmayacak”
  17. 00:13 Fed, faiz indirmek için aceleye gerek olmadığını belirtti
  18. 00:13 Bakan Vedat Işıkhan'dan Emeklilere Maaş Açıklaması Geldi!
  19. 00:05 Lahana: Faydaları ve zararları hazırlama yöntemine göre değişiyor!
  20. 00:04 250 Bin TL'ye yatırım yapın, maaşınız iki katına çıksın!
ABC Kritik Haberleri