AKP'de iç toplantılar: Erdoğan 'Tek adam' rejiminden geriye dönmüyor

31 Mart yerel seçimleri ve 23 Haziran'da tekrarlanan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin ardından, AKP'de iç değerlendirme toplantıları sürüyor. Erdoğan, 'tek adam' rejiminden geriye dönüş yok derken,  milletvekillerini de yeni parti oluşumları konusunda, "Davadan ayrılanların tutunamadığını gördünüz" mesajıyla uyardı.

İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı seçimlerinin ardından, ilk olarak geçtiğimiz günlerde partisinin Merkez Yönetim Kurulu'nda (MYK) iç değerlendirme toplantılarını başlatan Erdoğan, partili milletvekilleriyle gruplar halinde görüşmeye başladı. Bu kapsamda Erdoğan, alfabetik sıraya göre 6 gruba ayrılan ilk milletvekili grubu ile dün sabah kahvaltıda bir araya geldi.

Sistem eleştirisi

BBC'den Ayşe Sayın'ın haberine göre, AKP'de bir süredir, sisteme ilişkin, TBMM ile cumhurbaşkanlığı ve bakanlıklar arasında iletişim kopukluğu yaşandığı eleştirisi dile getiriliyor.

Erdoğan'ın geçmişte, kapsamlı "istişare" toplantıları yaptığını, ancak yeni sisteme koşut olarak, işlerinin yoğun olması nedeniyle partiye yeterince zaman ayıramadığı, Cumhurbaşkanlığı politika kurullarının yeterince çalışmadığı, hantal kaldığı ve hatta iki başlılığa yol açtığı eleştirileri yapılıyordu.

Yeni sisteme geçilmesi ile bazı bakanlıkların birleştirilmesinin, bazı alanlarda aksaklıklar yaşanmasına yol açtığı, bürokrasinin yavaşladığı eleştirileri de sık sık dile getiriliyor. Hatta Erdoğan'ın yeni sistemin aksayan yönleri konusunda çalışma yapmakla görevlendirdiği Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay başkanlığında oluşturulan çalışma komisyonunda milletvekillerine de danışılması isteniyor.

Kulislere yansıyan bilgiye göre, Erdoğan'ın dün bir araya geldiği birçok milletvekili de bu konudaki eleştirilerini iletme fırsatı buldular.

"Geriye dönüş olmaz"

Edinilen bilgiye göre, toplantılarda milletvekillerinin sistemin aksayan yönlerine ilişkin eleştiri ve önerilerini dinleyen Erdoğan, Türkiye'nin kurulduğu günden bu yana uzun bir parlamenter sistem deneyimi olmasına karşın, bir çok sorun ve kısıntı yaşandığını belirterek, 1 yıl önce geçilen cumhurbaşkanlığı hükümet sisteminde de bazı aksaklıkların olmasının doğal karşılanması gerektiğini vurguladı.

Ancak bu aksaklıkların birçoğunun uygulamadan kaynaklandığını ve yeniden parlamenter sisteme dönülmesi gibi bir düşüncelerinin kesinlikle olmadığını kaydeden Erdoğan, "Eksikler varsa giderilebilir. Ama eski sisteme dönüş yok. Biz o aşamayı geçtik, tekrar geriye dönüşümüz söz konusu olmaz" görüşünü dile getirdi.

Yeni parti uyarısı

Kahvaltıya katılan bazı milletvekilleri, İstanbul'da seçimin kaybedilmesinin nedenlerine ilişkin görüşlerini de dile getirdiler. Bazı milletvekilleri Milliyetçi Hareket Partisi ile yapılan ittifakın parti aleyhine sonuç doğurduğu, yenilenen İstanbul seçimine giderken gerek eylem, gerekse söylem hataları ve hatta seçim yenilenmesi kararının seçim yenilgisinde etkili olduğu görüşünü dile getirdiler.

Erdoğan seçimde Cumhur İttifakı'nın ve özellikle AKP'nin yine birinci parti konumunu koruduğuna dikkat çekerek, seçim sonuçlarına takılıp kalınmaması uyarısında bulundu ve "Artık işimize bakacağız, ilkelerimizi ve davamızı unutmayacağız" mesajı verdi.

Kulislere yansıyan bilgilere göre Erdoğan, milletvekillerinden "davalarına sahip çıkmalarını" isterken, "Bundan önce bu davadan ayrılanların, inançtan ayrılanların ne hale geldiğini, hiçbirinin tutunamadığını gördünüz" sözleriyle de yeni parti oluşumları konusunda uyarıda bulundu.

Parlamenter bakan-başkan yardımcısı talebi

Erdoğan, yerel seçimlerden sonra yaptığı ilk değerlendirmelerde, çıkan sonuçlardan seçmeni değil kendilerini sorumlu tutacaklarını, seçmene küsme ya da kızma gibi bir tavır içine girmeyeceklerini belirterek, hem kabinede hem de parti yönetiminde değişim olacağı mesajını vermişti. İşte bu nedenle AKP'de öncelikle bir kabine revizyonu bekleniyor.

Ancak birçok milletvekili yeni sistem gereği, parlamento dışından atanan bakanların, halktan ve parlamentodan kopuk olduğu, seçmenin taleplerini karşılamadığı ve başarısız olduklarını dile getiriyor. Bu nedenle de milletvekilleri ya da daha önce milletvekilliği yapmış deneyimli siyasetçilerin kabineye alınması gerektiği görüşünü dile getiriliyor.

24 Haziran 2018 genel seçimlerinde, AKP, Meclis komisyonlarında çoğunluğunu kaybetme riski ile karşı karşıya kaldığı için, milletvekillerinin istifa ettirilerek, kabineye alınması riskli görülmüştü.

Ancak yerel seçimlerde muhalefetten 5 milletvekilinin belediye başkanı seçilip istifa etmesi ile, partinin komisyonlarda çoğunluğu kaybetme riskinin ortadan kalktığına vurgu yapılıyor. Bu nedenle, bir kaç milletvekilinin istifa ederek, kabineye alınabileceği değerlendirmesi yapılıyor.

Hatta bazı milletvekilleri, bir cumhurbaşkanı yardımcısının milletvekilleri arasından atanması önerisini seslendiriyor.

Erdoğan'ın da bir cumhurbaşkanı yardımcısının parlamentodan seçilmesi önerisine, "olabilir" diyerek soğuk bakmadığı mesajı verdiği belirtiliyor.

Erdoğan'ın, milletvekilleri ve partisinin diğer yetkili kurulları ile yapacağı toplantıların ardından, kabine değişikliğini gündeme alması bekleniyor.

Bakanlıklar bölünecek mi?

AKP içinde, cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine geçilmesinden sonra sayıları 25'ten 16'ya düşürülen bakanlıklardan bazılarının verimsiz olduğu, bürokrasinin yükünün arttığı ve işlerin yavaşladığı eleştirileri yapılıyordu.

Hatta kulislerde Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın da aralarında bulunduğu bazı bakanlıkların yeniden bölüneceği ifade ediliyor.

Milletvekillerinin bu yöndeki eleştirileri anımsatması üzerine Erdoğan'ın bir anlamda hem bürokrasiyi azaltmak, hem de tasarruf için bakanlık sayısını azalttıklarını hatırlattığı; bürokratik sorunların çözümü için çalışma başlatacaklarını belirtmekle birlikte, bakanlıkların ayrılmasına şimdilik sıcak bakmadığı ifade ediliyor.