Bilirkişi: Gollum özünde iyi birisi

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Gollum'un fotoğrafını birlikte paylaştığı için memuriyetten atılan ve hakkında Erdoğan'a hakaretten dava açılan Doktor Bilgin Çiftçi davasında bilirkişi raporu hazırlandı. Doktor Çiftçi’nin yargılandığı davada, suç unsuru sayılan fotoğraftaki Gollum/Smeagol karakterinin “İyi mi kötü mü?'' olduğunun tespiti için bilirkişi raporu istenmişti.

Evrensel'den Eda Yıldırım'ın haberine göre, Aydın 3. Asliye Ceza Mahkemesinin isteğiyle, “Smeagol/Gollum''un karakter analizini yapan bilirkişi heyeti ilk olarak Yönetmen Peter Jackson’ın da açıkladığı gibi suç unsuru sayılan fotoğraftaki karakterin Gollum değil, Smeagol olduğunu belirtti. Yüzüklerin Efendisi Üçlemesini inceleyen bilirkişi heyeti, film karakterleri üzerine daha önce yapılan akademik çalışmaları da referans göstererek, “Smeagol yüzüğün etkisi altına girmeden önce özünde bir hobbit olan iyi, barışsever, sadık ve olumlu çağrışımlara sahip bir karakter'' dedi. Ancak raporda, “iyi ve kötü'' kavramlarının filmde kesin çizgilerle ayrılmadığına da dikkat çekiliyor. Yani “Smeagol iyi'' diye “Gollum kötü bir karakter'' değil. Smeagol’un “Gollum’un geçmişi, unutulan yanı'' olduğuna, yüzüğün etkisiyle yozlaşsa da Gollum’un “özünde iyi'' olduğunun izleyiciye anlatılmak istendiği belirtiliyor. 

Raporda, izleyiciye Gollum’a “kötü'' deme kolaycılığından vazgeçme çağrısının yapıldığı belirtilirken, dayanak olarak da Yüzüklerin Efendisi filminin Yüzük Kardeşliği, İki Kule ve Kralın Dönüşü üçlemesi üzerine yapılan incelemeler ve akademik çalışmalar dayanak yapılıyor. Filmdeki “iyi-kötü'' anlatımına ilişkin Deniz Yengin tarafından 2006 yılında tamamlanan “Yüzüklerin Efendisi Üçlemesinin Filmsel Anlatı Çözümlemesi'' başlıklı akademik tezden şu alıntı yapılıyor: “Filmde kötü ve iyi kesin çizgilerle ayrılmaz. Destekleyici kahramanlardan bazılarının gücün kendilerine geçmesi arzusuna kapılıp kötü karaktere büründükleri yani değişime uğradıkları sıkça görülür. Gollum ''Yüzük’ün yozlaştırıcı gücüne yenik düşerek hem ruhsal hem de fiziksel değişime uğrayan bir kahramandır. Film bize açık şekilde yüzük kullanmanın aşamalı yozlaştırıcı etkisini göstermektedir; çünkü filmin kahramanı Frodo bile yüzüğün yozlaştırıcı etkisine yenik düşer.'' Raporda Smeagol ve Gollum’a ilişkin en detaylı ve aydınlatıcı irdemelenin Claire Valente tarafından yapıldığı belirtilerek Valente’nin şu tespitine yer veriliyor: “Gollum karakteri Tolkien ve Jakson’ın merhamete atfettiği önemin altını çizer. Jackson, Tolkien’in Gollum tasvirini kötü olarak değil, dokunaklı bir biçimde ''zavallı/acınası’ bir karakter olarak yansıtır. Bir zamanların hobbiti olan bu bölünmüş kişiliğin özgün doğasını (Sadakatten anlayan ve Frodo’nun nazik muamelesi sayesinde baskın hale gelen Smeagol) ve bozulmuşluğunu yüzük arzusunun kontrolündeyken ve Sam’in şüpheci davranışları yüzünden baskın hale gelen Gollum) merkeze alır. Kendi kendiyle tartışan Smeagol/Gollum sahneleri tek kelimeyle takdire şayandır.''