Ve Türkiye dünya lideri, yolsuzlukta!

Yolsuzluğun yaygın olduğu ülkeler liginde Türkiye, 4 bakanın yargılanmaması nedeniyle, uyuşturucu ticaretinin kalbi sayılan Meksika’nın ardından ikinci oldu. Türkiye’nin dünyadaki yeri, uluslararası medyaya bir kez daha yolsuzluğun yaygınlığıyla ilgili olarak yansıdı. Savaş ve yoksulluk bataklığındaki Afrika ve Asya ülkeleri dışta tutulunca Türkiye, yolsuzluğun en yaygın olduğu birkaç ülke arasında yer alıyor.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) 34 üyesinden bazıları da yolsuzluğun yaygın olduğu ülkeler arasında bulunuyor. İş ve teknoloji dünyasından haberler veren ABD merkezli internet sitesi Business Insider, yolsuzluğun yaygın olduğu bu OECD ülkelerini sıraladı. Latin Amerika’dan ABD’ye uyuşturucu kaçakçılığı yapan şebekelerin cirit attığı Meksika listenin başındayken, Türkiye onu takip etti.

Türkiye’de 4 bakan, Halkbank Genel Müdürü ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın adının karıştığı, ancak TBMM komisyonu kararıyla kapatılan 17-25 Aralık yolsuzluk operasyonlarına değinilen derlemede, “Türkiye, 100 üzerinden 42 puanla Avrupa’daki en yozlaşmış ülke sayılıyor. Ülke 2013’te bir devlet bankasının genel müdürü ile önde gelen işadamlarının rüşvet, sahtekarlık, kaçakçılık ve kara para aklamaya adının karıştığı devasa skandal ile sarsıldı'' denildi. Sıralamada, eski Başbakan Silvio Berlusconi’nin 2013’te vergi kaçakçılığından mahkum olduğu İtalya üçüncü oldu. Türkiye’deki “çorba parasına'' karşılık gelen “fakelaki'' adı altında memurlara rüşvetler vermenin yaygın olduğu Yunanistan ise dördüncü oldu.

Diğer yandan, ülkelerdeki yolsuzluk algısını her yıl 100 üzerinden puanlar verdiği endeks ile duyuran Uluslararası Şeffaflık Örgütü, kendi içinde şeffaf olan bazı zengin ülkelerin dünyanın geri kalmış yerlerinde yolsuzluğu teşvik edebildiğine dikkat çekti. 89 puanla üçüncü en şeffaf ülke olan İsveç örneğini veren örgüt, bu devletin yüzde 37 hissesine sahip olduğu Teliasonera şirketinin Özbekistan’da milyonlarca dolarlık rüşvet skandalının aktörlerinden olduğunu hatırlattı.

Endeks bilgilendirmesinde ayrıca, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu çok sayıda OECD ülkesinin 1997 tarihli Rüşvetle Mücadele Sözleşmesi’nin gereklerini yerine getirmediği belirtilerek, bu 20 ülkenin dünyadaki tüm ihracatın yüzde 20.5’ini gerçekleştirdiği belirtildi.

Şeffaflıkta geri, yolsuzlukta ileri

Çeşitli kaynaklardan ülkelerdeki yolsuzluk olaylarıyla ilgili verileri derleyip 100 üzerinden puanlar veren Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün endeksinde Türkiye’nin notu oldukça zayıf.
Yolsuzluğun en az olduğu ülkelerin 0 puana, en fazla olduğu ülkelerin 100 puana yaklaştığı 2015 yılı endeksinde Türkiye 42 puanla Senegal ve Romanya gibi ülkeleri bile gerisinde yer alıyor. Türkiye 168 ülke ve bölge içinde 66’ncı sırada yer alırken, Senegal 61’inci, Romanya 58’inci sırada yer alıyor.
Endeksin ilk 3 sırasını 91, 90 ve 89 puanlar alan Danimarka, Finlandiya ve İsveç doldururken, son sıralarda Sudan, Afganistan, Kuzey Kore ve Somali gibi ülkeler bulunuyor.