Enflasyonda göstermelik gerileme

Kasım ayı enflasyon rakamları geniş halk kesimlerinin gerçeğini yansıtmıyor. Gündelik hayatın akışı içinde vazgeçilebilir malların fiyatları azalırken, tüketimi zorunlu malların fiyatları ise artıyor.

Yurttaşların tüketiminden vazgeçtikleri mallar ise genellikle üst gelir gruplarının tükettiği mobilya, otomobil, konut, elektronik eşya gibi mallar oluyor. Bu mallara dönük hem iç talep yetersizliği, hem de vergi indirimleri enflasyonun düşük çıkmasının temel nedeni oldu.

İÇ TALEP GERİLİYOR

Otomobil Distirbitörleri Derneği (ODD) kasım ayı raporuna göre Türkiye otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı, 2018 yılı on bir aylık dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre %33,75 azaldı. Talebi düşen otomobilde ise fiyatlar düşüş gösteriyor. Diğer yandan TÜİK’in dün açıkladığı verilerine göre ise son 1 yılda trafiğe kaydedilen araç sayısı yüzde 65,6 geriledi.

GEÇİCİ VERGİ İNDİRİMLERİ

Kasım ayı enflasyon verilerine göre fiyatı en çok düşen mal grubu ise ulaştırmada yaşandı. Kasım ayında ulaştırma grubu malları fiyatları yüzde 6,46 geriledi. Gerilemede akaryakıt fiyatları içindeki ÖTV indirimleri etkili oldu. Bu mal grubundaki ürünlerin bu denli ucuzlaması enflasyon sepetinin yüzde 1'den fazla gerilemesine sebep oluyor. Yani enflasyondaki yüzde 1,44 lük düşüşün tamamı ulaştırma mal grubundaki vergi indirimlerinden kaynaklanıyor. 

EV EŞYALARININ FİYATLARI DÜŞTÜ

Kasım ayında fiyatı en hızlı düşen mal gruplarından biri ise ev eşyasında gözlemlendi. Bu gruptaki fiyat düşüşünde ise talep kıtlığı ve vergi indirimleri etkili oldu. Mobilyadaki KDV indirimleri ile ev eşyası grubunda fiyatlaraylık yüzde 2,85 düşüş gösterdi.

Diğer yandan vergi indirimleri geçici. Zira enflasyonla topyekun mücadele kapsamında yapılan vergi indirimleri 1 Ocak 2019 tarihine kadar geçerli olacak.

TÜİK NASIL HESAPLIYOR?

TÜİK'in taşra teşkilatı enflasyon rakamlarını belirlerken bölgesinin özelliklerini dikkate alarak belirlediği işyerlerinden fiyat alıyor ve topladığı verileri genel müdürlüğe gönderiyordu. Ancak bundan sonra fiyat alınacak işyerleri genel müdürlük tarafından belirlenecek ve taşra teşkilatına bildirilecek. Gazetemizin ulaştığı bilgiye göre Ocak ayına kadar vergi indirimleri aracılığı ile baskılanan enflasyon ocak ayından sonra hükümete yakın zincir marketlerden edinilen fiyatlarla hesaplanacak.