''Krizden çıkış için iki seçenek var''

''Krizden çıkış için iki seçenek var''

''Krizden çıkış için iki seçenek var'' CNBC''de yer alan Türkiye analizinde son dönemde yaşanan kur artışı ve kriz tehlikesinden çıkış için iki yol önerildi.

Türkiye'deki dolar krizinin yansımaları devam ediyor. CNBC'de Yen Nee Lee tarafından kaleme alınan makalede, "Yapmaları gereken şey, para biriminin ülkeden tam bir sermaye kaçışına sebep olmamasını sağlamaktır. Bu, para birimi tedbirleri ile faiz oranlarının bir kombinasyonu olmak zorundadır, bundan başka bir yolu yok" denildi.

Yazının satırbaşları şöyle:

Türk lirasındaki serbest düşüş, diğer gelişmekte olan piyasalara ve Avrupa'daki bankacılık sistemlerine kadar yayılabilecek bir ekonomik çöküntü korkusu yaydı.

Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, liradaki değer kaybını "Türkiye'ye karşı bir operasyon" olarak niteledi ve ülke ekonomisinin sıkıntılarla karşı karşıya olduğu yönündeki ikazları ciddiye almadı. Ancak J.P. Morgan Asset Management'ın stratejistleri “Kötüleşen finansal koşullar, zayıf yatırımcı duyarlılığı, ekonominin yetersiz yönetimi ve ABD'den gelen gümrük vergisi tehditleri nedeniyle NATO üyesinin kendisini ‘mükemmel bir fırtınanın ortasında’ bulduğunu” söyledi.

Stratejistler Cuma günü yaptıkları açıklamada "Türk varlıkları ciddi baskı altında" dediler ve şöyle devam ettiler "Türkiye, küresel ekonominin ve finansal piyasaların küçük bir yüzdesini oluştururken, yatırımcılar Türkiye’deki sorunun dünyadaki diğer piyasalarda, özellikle de Avrupa’da hasara neden olmasından endişeli."

Kısa vadede, Washington'dan gelen siyasi kararlar Türkiye'nin para biriminin çökmesine neden oldu: Başkan Donald Trump’ın, Türkiye’den gelecek metallerin gümrük vergisini iki katına çıkardığını onayladığını söylemesinden sonra, Cuma günü Türk lirası dolar karşısında yüzde 20'ye kadar değer kaybetti. Ancak, Türkiye'nin ekonomik temelindeki çatlaklar, Amerikan başkanının harekete geçmesinden önce zaten yayılıyordu.

Türkiye buraya nasıl geldi?

Türkiye son yıllarda dünyadaki en hızlı büyüyen ekonomilerden biriydi. Geçen yıl ekonomik devler Çin ve Hindistan’ı geride bırakmıştı. Türkiye, 2018'in ikinci çeyreğinde, gayri safi yurtiçi hasılada yüzde 7,22 oranında büyüme bildirdi.

Bununla birlikte analistler, bu büyümenin döviz borcu tarafından körüklendiğini söylediler. Ayrıca, dünya çapındaki merkez bankalarının küresel mali krizden sonra ekonomilerini canlandırmak için para pompaladıkları bir dönemde, Türk bankalarının ve şirketlerinin ABD doları cinsinden borçlarını artırdıklarını belirtiler.

Tüketimi ve harcamaları körükleyen bu borçlanma, hem mali hem de cari hesaplarda Türkiye'nin açık vermesiyle sonuçlandı. Birincisi, hükümet harcamaları gelirleri aştığında gerçekleşirken, ikincisi bir ülkenin sattığından daha fazla mal ve hizmet satın alması anlamına gelir.

Uluslararası Para Fonu'nun tahminlerine göre, ülkenin döviz borcu şu anda GSYİH'sının yüzde 50'sinden fazlasını oluşturuyor.

Türkiye, “ikiz” açığı ve yüksek miktarda döviz borcu olan tek ekonomi değil. Örneğin Endonezya da, hem mali hem de cari işlemler açığı vermekte ve döviz cinsinden borcu GSYİH'nın yaklaşık yüzde 30'unu oluşturmaktadır.

“Ancak, Endonezya'dan farklı olarak Türkiye, işler ters gittiğinde ekonomiyi kurtarmak için yeterince büyük kaynağa sahip değil” diyor araştırma şirketi CreditSights'tan analist Richard Briggs.

Briggs'e göre, Türkiye'nin rezervleri, lira dışındaki diğer para birimleri cinsinden olan 181 milyar dolarlık kısa vadeli borçlarla kıyaslandığında oldukça düşük. Üstelik, Türkiye'deki dövizin çoğu bankalar tarafından tutuluyor ve bu paralar müşteriler tarafından geri çekilebilir.

Bu, lira düştüğünde, Türkiye'nin daha fazla değer kaybetmesini önlemek için para birimini stoklayamayacağı anlamına gelmektedir. Eğer bu durum daha da kötüleşirse, Türkiye borcunu finanse etmek için, aralarında Uluslararası Para Fonu’ndan mali destek almanın da olduğu başka yolları bulmak zorunda.

Ekonomik Yönetim Zafiyeti

Birçok analiste göre, merkez bankasının işini yapmasına izin verilseydi, Türkiye mevcut kötü durumun içine girmezdi.

Türkiye ekonomisi, merkez bankasının yüzde 5 hedefini aşarak Temmuz ayında yüzde 16 olan enflasyonla aşırı ısınıyor. Faiz oranlarının yükseltilmesi, tüketici fiyatlarındaki bu büyük artışa neden olmuş olabilir: Daha yüksek faiz oranları, Türk varlıklarını almak için liraya ihtiyaç duyan yabancı yatırımcıları cezbetme eğilimindedir. Bu da, ithalatı daha ucuz hâle getiren ve dış borç geri ödeme yükünü azaltan para birimini destekleyebilir.

Ancak Erdoğan, büyümeyi sürdürmek için düşük faiz oranlarından yana olduğunu söyledi. Uzmanlar, Erdoğan’ın ülkenin merkez bankası üzerindeki etkisinin yatırımcı güvenini zedelediğini söylüyor.

Briggs, "Cumhurbaşkanı Erdoğan, ekonominin yeniden dengelenmesini sağlamaktan ziyade mevcut krizi uzatacak büyümeye ve düşük faiz oranlarına öncelik vermeye devam ediyor. Erdoğan kalıcı ve piyasalar ona güvenmiyor. Bu tehlikeli bir karışım." diye yazdı.

Türkiye için sırada ne var?

Standard Chartered Bank'ta küresel döviz, faiz oran ve kredi araştırması sorumlusu olan Eric Robertsen “Türkiye, faiz oranlarını yükseltmeden ekonomik sorunlarından kurtulmak için çok az seçeneğe sahip” dedi.

Robertsen CNBC'nin "Squawk Box" programına verdiği demeçte “Türkiye daha önce bankaların döviz takas işlemlerini sınırlandırdı, ancak sermaye kontrollerini uygulamadı. Bu önlemler sadece küçük adımlardır ve faiz oranları yükseltilmedikçe yeterli olmayacaktır” dedi ve ekledi “Faiz oranları politikası, savunmanın kritik çizgisidir. Yapmaları gereken şey, para biriminin ülkeden tam bir sermaye kaçışına sebep olmamasını sağlamaktır. Bu, para birimi tedbirleri ile faiz oranlarının bir kombinasyonu olmak zorundadır, bundan başka bir yolu yok."

"''Krizden çıkış için iki seçenek var''" haberi, 13 Ağustos 2018 tarihinde yazılmıştır. 13 Ağustos 2018 tarihinde de güncellenmiştir. Ekonomi kategorisi altında bulunan ''Krizden çıkış için iki seçenek var'' haberi 2018 yılına aittir. Bu haberin yanı sıra sayfamızda birçok güncel bilgi ve son dakika haberler yer almaktadır. ''Krizden çıkış için iki seçenek var'' 2024 konusundaki bu haber içeriği objektif bakış açısının yansımasıdır. Ekonomi konusunda 19 Mart 2024 tarihlidir, bugüne ait güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter ve Facebook sayfalarımızdan takip edin.

Hubbard Editör

YORUM YAZ

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
SON HABERLER
  1. 13:35 Ahmet Kural ve Çağla Gizem Şahin: Bebek Heyecanı!
  2. 13:21 Tehlike Altındaki Canlılar: İstanbul’da Skandal Müze Operasyonu
  3. 13:17 Filistinli yetkililer İsrail'in hiçbir duyuru yapmadan Refah'a saldırı başlattığını belirttiler
  4. 13:17 Elma Sirkesi: Kilo Dostu Mucize İçecek
  5. 13:16 Arat üstünü çizdi! Fernando Santos'un yerine Hollandalı hoca geliyor!
  6. 13:06 Okyanus Sıcaklıkları Rekor Kırıyor: Küresel Isınma Hızla Artıyor!
  7. 13:05 Son dakika! İsrail Refah'a hava saldırını başlattı
  8. 13:02 Koni Salyangozu: Denizlerin Görünmeyen Ölümcül Tehlikesi!
  9. 12:59 Trabzonspor Yardımcı Antrenörü Egemen Korkmaz konuştu: "İnsani olarak şiddete reaksiyon gösterdim"
  10. 12:58 William'ın Prenses Kate'i aldattığı söylenen Rose Hanbury konuştu
  11. 12:57 Sürpriz! Yeni James Bond hayranların favorisi!
  12. 12:57 Sosyal medyada tıkladığınız linklere dikkat edin! Dolandırıcılar kol geziyor!
  13. 12:57 Enflasyon Artıyor, Fed’in Kararı Ne Olacak?
  14. 12:56 Tunç Soyer mal varlığını açıkladı! Banka hesaplarında ne kadar para var?
  15. 12:52 Dünya Hava Kalitesi Raporu: Temiz Hava İçin Küresel Çağrı
  16. 12:46 FIFPRO, Trabzonspor-Fenerbahçe maçında çıkan olaylarla ilgili açıklama yaptı
  17. 12:46 Gazze'de hayatını kaybedenlerin sayısı 31 bin 819'a ulaştı
  18. 12:46 Müge Anlı’nın Programında Şok İtiraf: Eşim Annemle Kaçtı!
  19. 12:40 Uzaylı Yumurtası mı? Oklahoma Gölü’nde Bulunan Bryozoa Keşfi
  20. 12:37 Son Dakika: Akaryakıta Zam Geliyor! Depoları Doldurun!
Ekonomi Haberleri