Türkiye, yurt dışı varlıklarını kaybediyor

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Eylül 2018 dönemine ilişkin Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verileri açıklandı. Buna göre, eylülde 2017 sonuna kıyasla Türkiye'nin yurt dışı varlıkları yüzde 2,8 azalarak 226,3 milyar dolara, yurt dışı yükümlülükler de yüzde 18,6 düşüşle 565,2 milyar dolara indi.

Böylece Türkiye'nin yurt dışı varlıkları ile yükümlülüklerinin farkı şekilde tanımlanan net UYP, eylül sonu itibarıyla 338,9 milyar dolar açık verdi. Söz konusu açık, 2017 sonunda 461,8 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu.

Bu dönemde, varlıklar alt kalemleri incelendiğinde, rezerv varlıklar kalemi 2017 yıl sonuna göre yüzde 21,4 azalışla 84,7 milyar dolar, diğer yatırımlar kalemi yüzde 18,1 artışla 90,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Diğer yatırımlar alt kalemlerinden bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduatları yüzde 37,2 artışla 47,9 milyar dolar oldu.

Yükümlülükler alt kalemleri incelendiğinde, doğrudan yatırımlar (sermaye ve diğer sermaye) piyasa değeri ile döviz kurlarındaki değişimlerin de etkisiyle 2017 yıl sonuna göre yüzde 42,7 azalışla 112,3 milyar dolara geriledi.

Portföy yatırımları 133,5 milyar dolar

Portföy yatırımları, eylülde 2017 sonuna kıyasla yüzde 23 azalarak 133,5 milyar dolar oldu. Aynı dönemde yurt dışı yerleşiklerin hisse senedi stoku 2017 yıl sonuna göre yüzde 47 azalışla 27,6 milyara geriledi. Yurt dışı yerleşiklerin mülkiyetindeki DİBS stoku yüzde 53,9 azalışla 14,3 milyar dolar, Hazine’nin tahvil stoku (yurt içi yerleşiklerce alınan tahvil stoku düşüldükten sonra) ise yüzde 3,6 artışla 45,9 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.

Aynı dönemde, diğer yatırımlar 2017 yıl sonuna göre yüzde 1,8 azalarak 319,5 milyar dolar oldu. Yurt dışı yerleşiklerin yurt içi yerleşik bankalardaki yabancı para mevduatı, 2017 yıl sonuna göre yüzde 2 azalarak 35,8 milyar dolar, TL mevduatı 16,8 azalarak 10,9 milyar dolar oldu.

Bankaların toplam kredi stoku yüzde 9,5 azalışla 85,8 milyar ABD dolar, diğer sektörlerin toplam kredi stoku yüzde 1,7 artışla 110,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.