CHP'den 'sağlık raporu bedava olsun' teklifi

Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Ankara Milletvekili Dr. Murat Emir, ehliyetlerin değiştirilmesine ilişkin düzenleme kapsamında vatandaşlardan alınan ücretlerin haksızlığına dikkat çekerek, ortalama 70 lira civarında olan ehliyet değişimlerinde istenen sağlık raporlarının ücretsiz olması için yasal teklif hazırladı.

CHP'li Emir, Meclis Başkanlığı’na verdiği teklifle, Karayolları Trafik Kanunu’nda değişiklik istedi. Ehliyetlerin değişimine ilişkin Kanun’un 22’nci maddesine, “Bu madde dolayısıyla gerçekleştirilecek değiştirme işlemleri için gerekli sağlık raporları ücretsiz olarak verilir'' hükmü ile uygulama kapsamında şu ana kadar ehliyetlerini değiştirenlerden sağlık raporlarına ücret ödeyenlerin, talep etmeleri halinde, ödedikleri tutarın ilgili sağlık kuruluşlarınca iade edilmesini isteyen CHP’li Emir, kanun teklifinin gerekçesinde ''sosyal devlet’ ilkesi gereğince kamu hizmetlerinin ''sosyal mal’ olarak görülmemesi gerektiğini, Türkiye Cumhuriyeti Anayasa'sının da kamu hizmetlerini, devlet örgütlenmesinin parçası olarak tanımladığına dikkat çekti.

Emir, padişaha değil kamuya hizmet anlayışının Türkiye Cumhuriyeti’nin, ''padişaha hizmet’ anlayışıyla var olan Osmanlı Devleti’nin aksine 'kamuya hizmet' anlayışıyla kurulduğu ve günümüzde dikkate değer düzeyde bir kamu hizmeti geleneğine sahip olduğunu vurguladı.

“AKP iktidarı vatandaşı dilenci haline getirdi''
Kanunun teklifinin gerekçesinde şunları kaydetti: “Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş ve gelişim sürecinde, ''sosyal devlet’ dolayısıyla kamu hizmeti anlayışının, devletin sorumluluk alanında olduğuna ilişkin temel niteliğinde, iktidarı son 14 yıldır tek başına kullanan siyasi parti tarafından, düzeltilmesi zor tahribatlar olmuştur. ''Sadaka kültürü’ anlayışını hâkim kılarak ''sosyal devlet’ anlayışını toplumsal ölçekten çıkartıp siyasi amaçları ölçeğine indiren iktidardaki siyasi partinin, genel olarak kamu hizmetlerinden devletin çekilmesi özel olarak da bu hizmetlerin kamuda kalacaksa da ücretlendirmesi, vatandaşı ''dilenci’, devleti de son kuruşuna kadar almayı planladığı vatandaşın cebine göz dikmiş konuma getirdi.''

Sağlık raporunun maliyeti ortalama 70 TL civarında
Ankara Milletvekili Dr. Murat Emir, devamında ise şunları kaydetti:

“Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin, kamusal niteliğinin yok sayıldığı son olay, ehliyetlerin değişimiyle ilgili yaşanmıştır. Bilindiği gibi TBMM’de 12.7.2013 tarihinde kabul edilen 6495 sayılı Torba Kanun ile AB’ye uyum açısından ehliyetlerin değiştirilmesine karar verildi. Söz konusu kanunun tasarı aşamasında ehliyetlerin yenilenmesi için vatandaşlardan 89 TL alınmak istendi, ancak kamuoyu tepkisi üzerine bu bedel 15 TL’ye düşürüldü. 15 TL’lik meblağın 13 TL’sinin “sürücü belgesi bedeli'', 2 TL’sinin ise “Türk Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı''na “bağış'' şeklinde alınmasına karar verildi. Dernek ve vakıfların kamu hizmetleri üzerinden gelir elde edememesini öngören 5072 sayılı Dernek ve Vakıfların Kamu Kurum ve Kuruluşları İle İlişkilerine Dair Kanun’a karşın yapılan bu düzenlemeyle Türk Polis Teşkilatı Güçlendirme Vakfı’na, hiçbir katkı sağlamadığı halde, 25 milyon sürücü bulunduğu göz önüne alındığında 50 milyon lira gelir sağlanmış olacak. Ehliyetlerin değiştirilmesine ilişkin işlemlerin 2016 yılının başı itibariyle başlatılmasıyla vatandaşların, 15 TL’nin yanı sıra sağlık raporu için de ayrıca bir bedel ödemesi gerektiği ortaya çıktı.

Türkiye genelindeki uygulamalarında farklılık yaşansa da vatandaşlar için söz konusu sağlık raporunun maliyeti ortalama 70 TL civarına gelmektedir. Ehliyetini yenileyecek vatandaş sayısı dikkate alındığında, vatandaşların cebinden toplamda 1 milyar 750 bin TL tutarında bir para çıkmış olacak. 15 TL’lik ''sürücü belge’ ücreti dışta tutularak bulunan, vatandaşlar için adeta ''durduk yere masraf’ denilecek bu harcama, yukarıda ifade edildiği üzere ne sosyal devlet ilkesine ne kamu hizmetinin ''sosyal mal’ olarak görülmeme ilkesine uygundur. Söz konusu işlem nedeniyle alınacak sağlık raporları için vatandaşlardan herhangi bir ücret talep edilmemesi, bu konunun Karayolları Trafik Kanunu’na eklenecek bir hükümle düzenlenmesi gerekmektedir.''