Fabrikaları kim yakıyor?

Dün, İstanbul Zeytinburnu Veliefendi Hipodromu yakınında bulunan, daha önce tekstil atölyesi olarak kullanılan fabrikada yangın çıktı. Yangın onlarca itfaiye personeli ve 15 itfaiye aracıyla kontrol altına alındı.

Odatv'den Furkan Karabay'ın haberine göre; son dönemlerde İstanbul'da birçok fabrikada yangınlar çıkarken, yangınlarla ilgili çeşitli şüpheler ortaya atıldı. Fabrikaların sigortadan para alabilmek için kasten yakıldığına dair komplo teorileri konuşulmaya başlandı.

Elde edilen bilgilere göre İstanbul'da, son 6 ayda 78 fabrikada yangın çıktı. Türkiye genelinde ise 200'e yakın fabrikada yangın çıktığı bildirildi. Özellikle son yıllardaki ekonomik dalgalanmalarla, fabrika yangınlardaki sayının artışı arasında bağlantı olduğu iddia edildi. Bazı uzmanlar fabrikalardaki yangınların ekonomik sorunlardan kaynaklandığı belirtti. İddia medyada da yer aldı.

Sigorta eksperi ve Amerika’daki Ulusal Yangından Korunma Kurumu (NFPA) üyesi Mustafa Nazlıer, fabrikaların ekonomik nedenlerden dolayı bilinçli yakıldığını iddia etmişti. Mustafa Nazlıer gerçekleşen yangınların yüzde 30'unun"gerçek dışı" olduğunu belirtmişti. 

İstanbul İtfaiyesi'nin istatistiklerine göre 2018 yılının Ocak ve Haziran ayları arasında 78 fabrika yandı. Son 5 yılın verilerine göre bu sayı, 2017'den sonra görülmüş en yüksek sayı oldu. 2017 yılının ilk 6 ayında ise 89 fabrikan yangının kaydedildiği görüldü. Hürriyet'ten Noyan Doğan, "belli dönemde artan fabrika yangınlarını" sigortacılara sorduğunu ve "ekonomide sıkıntıların yaşandığı dönemlerde fabrika ve depo yangınlarındaki artış gözlemlendiği" cevabını aldığını yazmıştı. 

TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ'NİN YAYIMLADIĞI ÇARPICI İSTATİSTİK

Son dönemde artan fabrika yangınlarının, ekonomik sebeplerden kaynaklandığına dair iddialar konuşulurken TOBB'un istatistikleri dikkat çekti. İstatistiklere göre haziran ayında, kurulan şirket sayısında bir önceki aya göre yüzde 33 oranında azalma meydana geldi. Kapanan şirket sayısında bir önceki aya göre yüzde 16.47, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısında yüzde 22.06, kapanan kooperatif sayısında yüzde 4.76 oranında artış gerçekleşti. Kurulan şirket sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 7.36 azaldı.

DOLAR/TL KURUNDAKİ YÜKSELİŞİN ŞİRKETLERE ETKİSİ

Bugün itibariyle bir Dolar 4.80 Türk Lirasına tekabül ediyor. Dolar üzerinden ithal edilen malların fiyatları her yıl artarken, fabrikalar ve şirketlerin bu durumdan olumsuz etkilendiği belirtildi. Mayıs ayında, Bilkent Üniversitesi İktisat Bölüm Başkanı Prof. Dr. Refet Gürkaynak, kurdaki yükselişin, döviz borcu olan şirketlerin ve doğrudan ve dolaylı olarak etkilenen enflasyon ile ithal edilen mallardaki fiyatın artacağını ifade etmişti.

Kurdaki artış, TOBB'un istatistikleri, sigorta şirketlerinin beyanları ve uzmanların iddiaları, akıllara tekrar "son dönemde artan fabrika yangınlarının kasten, ekonomik sebeplerden dolayı mı çıkartılıyor?" sorusunu akıllara getirdi.