İkinci Yeni''nin ''göğe baktıran'' şairi: Turgut Uyar

İkinci Yeni''nin ''göğe baktıran'' şairi: Turgut Uyar

İkinci Yeni''nin ''göğe baktıran'' şairi: Tu... Cemal Süreya, Ece Ayhan gibi isimlerin yer aldığı İkinci Yeni şiir akımının "üç atlısı"ndan biri olan şair Turgut Uyar, vefatının 33. yılında anılıyor.

İkinci Yeni şiir akımının üç atlısından biri olan şair Turgut Uyar, vefatının 33. yılında anılıyor.

Uyar, 4 Ağustos 1927'de Ankara'da doğdu. Harita binbaşısı bir babanın 5 çocuğundan dördüncüsü olan şair, ilkokulu babasının memuriyeti nedeniyle İstanbul ve Eskişehir'de tamamladı.

Bir yazısında çocukluğunu "Hüzünlü bir çocuktum. Nedense hep ağlamaya hazır. Ağabeyim bana sataştıkça annem 'Yapma oğlum derdi ona, o içli bir çocuk." sözleriyle tanımlayan şair, ilkokul yıllarında manzumeler yazdı, Hayyam, Nedim, Yahya Kemal, Tevfik Fikret, Ahmet Haşim gibi şairleri okudu.

Yatılı olarak 1941 yılında Konya Askeri Ortaokuluna giren şair, liseye Bursa Askeri Lisesinde başladı, 1947'de Askeri Memurlar Okulundan mezun oldu. Uyar, 1948'de personel subayı olarak ilk görev yeri ve o günlerde Kars’ın ilçesi olan Posof'a (Ardahan) tayin oldu. Daha sonra Terme Askerlik Şubesine, oradan da Ankara’ya atanan Uyar, Ankara’da, Kara Kuvvetleri Komutanlığı Personel Dairesi Başkanlığında üsteğmen olarak görev yaptı.

"Yad" isimli ilk şiiri 1947'de Yedigün dergisinde yayımlanan şair, 1948'de Kaynak dergisinin açtığı bir şiir yarışmasında ikincilik kazandı. Yarışmadan sonra, seçici kurulda bulunan şair-yazar Nurullah Ataç, birincilik adayının Uyar olduğunu açıklayarak, ileride çok iyi bir şair olacağını söyledi.

İlk kitabı "Arz-ı Hal" 1949'da Kaynak Yayınlarından çıkan Uyar, 1952’de "Türkiyem" adlı ikinci kitabını Nurullah Ataç'ın ön sözüyle yayımladı. Kitap, o ve sonraki dönemlerin ünlü şairlerinin kitaplarının yayımlandığı yayınevlerinden biri olan Varlık Yayınlarından çıktı.

MODERN İNSANIN YALNIZLIĞINI MISRALARINA TAŞIDI

Uyar, ilk olarak "Arz-ı Hal" kitabında yer alan "Yalağuz" şiirinde, "yalnız" kelimesini 18. yüzyıl Türkçesindeki karşılığıyla "yalağuz" olarak kullanarak, daha sonra "kendini kalabalıkların içinde yalnız hissetme" duygusunu şiirlerinde sıklıkla işledi, kentleşme sürecinin birey üzerinde yarattığı etkilerini değişik yönleriyle gözler önüne serdi.

İlk iki kitabındaki şiirleri hece şiirinin ve Orhan Veli Kanık etkisinin algılandığı ilk dönem şiirleri olarak bilinen Uyar, daha sonra Ece Ayhan, Sezai Karakoç, Edip Cansever ve Cemal Süreya gibi şairlerin içinde olduğu İkinci Yeni akımına katıldı. 

"BİZ MISRA DÖKTÜRMEYE ÖZENMEDİK"

Uyar, bir röportajında İkinci Yeni akımındaki şairleri, "Biz mısra döktürmeye özenmedik. Bir durumu en iyi anlatmak, kimi zaman şiirden vazgeçmek pahasına en iyi anlatmak nasıl mümkünse onu denedik." sözleriyle tanımladı.1964 ve 1970 yılları arasında çok az şiir yayımlayan şair, sonrasında art arda yayımladığı şiirlerle İkinci Yeni ve modern Türk şiirinin ustalarından biri olarak öne çıktı.

Şairin, şiirlerinin yanı sıra, şirinin poetikasını ortaya koyduğu "Efendimiz Acemilik", "Çıkmazın Güzelliği" gibi yazıları Türk şiirinin bir döneminin kavranmasında başvurulan temel metinler arasında yer aldı. Uyar, Abdülhak Hamid Tarhan'dan Orhan Veli Kanık'a kadar geçen süreci, her şairin bir şiirini esas alarak incelemeye tabi tuttu.

Uyar'ın şiirleri İngilizce, Fransızca ve Sırpçaya çevrildi, kitapları ve yazıları Varlık, Yeditepe, Pazar Postası, Dost, Değişim, Türk Dili, Yedigün, Kaynak, Şimdilik, Forum, Yeni Dergi, Hürriyet Gösteri, Milliyet Sanat, Düşün, Dönem ve Papirüs dergilerinde yayımlandı. Şair, Hüseyin Cöntürk’ün çıkardığı Dönem dergisinin kurucuları arasında da yer aldı.

Uyar, 1958 yılında, zorunlu hizmetini tamamladıktan sonra yüzbaşı rütbesindeyken ordudan ayrıldı. Ankara’da, SEKA İrtibat Bürosunda ve Sanayi Bakanlığında memur olarak çalıştı. 1969'da emekliye ayrılarak İstanbul’a yerleşen Uyar, 22 Ağustos 1985'te siroz hastalığı nedeniyle yaşamını yitirdi. 

"İkinci Yeni''nin ''göğe baktıran'' şairi: Turgut Uyar" haberi, 22 Ağustos 2018 tarihinde yazılmıştır. 22 Ağustos 2018 tarihinde de güncellenmiştir. Kültür Sanat kategorisi altında bulunan İkinci Yeni''nin ''göğe baktıran'' şairi: Turgut Uyar haberi 2018 yılına aittir. Bu haberin yanı sıra sayfamızda birçok güncel bilgi ve son dakika haberler yer almaktadır. İkinci Yeni''nin ''göğe baktıran'' şairi: Turgut Uyar 2024 konusundaki bu haber içeriği objektif bakış açısının yansımasıdır. Kültür Sanat konusunda 28 Mart 2024 tarihlidir, bugüne ait güncel gelişmelerden haberdar olmak için bizi Twitter ve Facebook sayfalarımızdan takip edin.

Hubbard Editör

YORUM YAZ

UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
SON HABERLER
  1. 11:41 Kuşum Aydın isyan etti: Param bitti
  2. 11:35 Süleyman Soylu icralık oldu: Borcunu 7 gün içinde öde yazısı gitti
  3. 11:24 Karar yazarı Mehmet Ali Verçin: Ey Ak Partililer, Ak Partiyi seviyorsanız Ak Parti’ye oy vermeyin
  4. 11:21 YSK seçim hazırlıklarını tamamladı; Türkiye, önce büyükşehirlerde kazananları öğrenecek
  5. 11:19 Evrenin gizemleri birer birer çözülüyor! Kara deliğin manyetik alanları görüntülendi
  6. 11:18 Çakarlı konvoyla gündem olan muhtardan açıklama: "Araçlar bana ait değil, kiralık"
  7. 11:18 TÜİK verileri ortaya koydu: Emeklilere maaşları artık yetmiyor!
  8. 11:18 Vladimir Putin: Diğer silahlar gibi F-16’ları da yok edeceğiz
  9. 10:52 Hollanda'da bir ineğe tecavüz eden Türk sınır dışı edildi
  10. 10:48 Menzil cemaatine bağlı Semerkand Vakfı Cumhur İttifakı'na desteğini açıkladı
  11. 10:42 Çocuklar Duymasın'ın yıldızı Hayal Garip'ten şiddet itirafı: Hakaret, iftira, dayak
  12. 10:35 Cübbeli Ahmet'ten İsmailağa'ya yanıt: Mürit müridi nasıl ihraç edecek
  13. 10:32 Türkiye İstatistik Kurumu: Ekonomiye güven martta arttı
  14. 10:27 Prof. Ahmet Ercan, İstanbul'da riskli 5 ilçeyi açıkladı: İşte en riskli 5 ilçe
  15. 10:24 Eşitsizlik artıyor: Türkiye'de yüzde 1’lik kesim servetin yüzde 40’ını alıyor
  16. 10:20 İspanyol basını: Fenerbahçe'nin La Liga'da yer almasına hukuki engel
  17. 10:07 Orkun Kökçü, Beşiktaş Teklifini Geri Çevirerek Avrupa Macerasına Devam Ediyor
  18. 10:01 Japonya'da Sağlık Skandalı: Kobayashi Pharmaceutical Co.'nun Ürünü Ölümlere Neden Oluyor
  19. 09:57 2024 Ramazan Bayramı Öncesi Bayram Şekeri Fiyatlarında Yüzde 50 Artış: Pazarı Nasıl Etkiliyor?
  20. 09:56 Özgür Özel: 11 büyükşehire 3, 4, 5 büyükşehir eklememiz mümkün
Kültür Sanat Haberleri