‘Metro gelirlerine el konulacak’ iddiasına Ulaştırma Bakanlığı'ndan yanıt

Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı, Resmi Gazete'de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı üzerine ortaya atılan 'belediyelerin metro gelirlerine el konularak belediyelerin çalışamaz hale getirileceği' yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığını açıkladı.

Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı, 1 Mayıs 2019 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan, “Şehir İçi Raylı Ulaşım Sistemleri, Metrolar ve Bunlarla İlgili Tesislerin Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığınca Üstlenilmesi, Devralınması ve Tamamlanmasını Müteakip Devri ile İlgili Şartların Belirlenmesine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılması Hakkında Karar” üzerine bazı basın yayın kuruluşlarında yer alan “Belediyelerin metro gelirlerine el konularak, belediyelerin çalışamaz hale getirileceği” iddiaları hakkında yazılı bir açıklama yayımladı.

Bakanlıktan yapılan açıklama şöyle:

"Kentiçi ulaşım sistemlerinin tasarlanarak yapılması işi kanunen Belediyelerin sorumluluğunda bulunmasana karşın 2010 yılında Ulaştırma Bakanlığı’nın görev ve yetkilerini düzenleyen 655 sayılı Kanunun Hükmünde Kararname’de değişiklik yapılmış ve Belediyelerin talebi, Bakanlar Kurulu’nun uygun görmesi halinde yatırım tutarı belediye tarafından geri ödenmek üzere devam eden metro projelerinin bir kısmının Ulaştırma Bakanlığınca yapımının üstlenilmesi sağlanmıştır.

2010/1115 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla uygulamaya başlanılan sistemde belediye tarafından planlanan metro yatırımları, yapım, devir ve geri ödeme şartlarını içeren bir protokol ile Ulaştırma Bakanlığına devredilmekte, yapımı tamamlandıktan sonra geri ödemeler ise Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından takip edilmektedir.

17.01.2019 tarihinde kabul edilen 7161 sayılı “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile 655 sayılı KHK’nın ilgili maddesinde değişiklik yapılmış olup, 01 Mayıs 2019 tarihli ve 30761 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Kararname ile Torba Kanun’la yapılan değişikliğin Hazine ve Maliye Bakanlığınca ikincil mevzuatta düzenlenmesi gerçekleştirilmiştir.

 Değişiklik öncesinde metro yatırımları Bakanlıkça gerçekleştirilmekte, işletilmek üzere belediyeye devredilmekte, metro brüt geliri Hazine hesaplarında toplanmakta, bunun yüzde 15’i Hazine’ye hesaplarına geri kalanı Belediye’ye aktarılması öngörülmekteydi. Geri ödeme tamamlanana kadar geçen süre boyunca işletmenin ve gelirlerinin Hazine tarafından kontrol altında tutulması ve metro brüt geliri üzerinde fazladan hesap hareketi gerçekleştirilmesi gerekmekteydi.

Yeni düzenlemeyle ise metro gelirlerin tamamı Belediye’ye kalmaktadır. Kanun ve devir protokollerinde daha önce belirlenmiş olan Metro Yatırımının geri ödemesi hususu Belediyenin Genel Bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden ayrılacak paylardan yüzde 5 gibi bir oranının kesilmesi suretiyle karşılanmaya çalışılmaktadır. Yatırım tutarının büyüklüğü dikkate alındığında tahsilat uzun yıllara yayılmakta ancak vatandaşın bir an önce yatırımdan faydalanmaya başlaması sağlanmaktadır.

Söz konusu haberlerin aksine, bu değişiklik ile belediyeler kendi bütçe imkanları ile yapmaları mümkün olmayacak yüksek bedelli metro yatırımlarına kavuşmakta, Hazine ise borcun uzun vadeye yayarak yerel yönetimlere katkı sağlamaktadır."