Rusya’nın resmi yayın organından skandal başlık... Gözlerini Hatay’a diktiler!

Rusya’nın resmi yayın organı Sputnik Ajansı’nda “Çalınmış şehir: Fransa 80 yıl önce neden Suriye’nin köşesindeki şehri Türkiye’ye verdi” başlıklı haberde, Hatay’ın çalınan bir il olduğu yazıldı.

Söz konusu haber Sputnik’in yabancı diller bölümünde yer alsa da Türkçe yayın yapan kısmında yer almadı.

“Çalınmış şehir: Fransa 80 yıl önce neden Suriye’nin köşesindeki şehri Türkiye’ye verdi” başlığıyla Sputnik’te yer alan haberin metni:

"Türkiye bu ay İdlib’de toplam 54 askerini kaybetti. Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad ve Rus müttefikleri, Türkiye’yi bölgedeki aşırıcı grupları diğer savaşçılardan ayırmaya yönelik anlaşmaya uymamakla suçluyor.

Suriye ordusu İdlib’in güney yarısını şu an kontrol ediyor fakat çatışma Hatay sınırından geçmeye çalışan mülteci akınını artırdı.

Suriye ve Türkiye arasındaki sınır Asi Nehri’ne ulaşana kadar doğudan batıya nispeten düz bir çizgi şeklinde uzanıyor.

Tekrar batıya dönmeden ve Kılıç Dağı’nın ötesinde Akdeniz’le buluşmadan önce aniden aşağı doğru inerek yaklaşık 128 km güneye doğru yöneliyor.

Suriyelilerin İskenderun Sancağı olarak isimlendirdiği, stratejik açıdan Doğu Akdeniz’in bu küçük köşesi Türk devleti için hayati önem taşıyor.

Şu an Hatay olarak isimlendirilen şehir Antakya ve İskenderun şehirlerini ve Dörtyol limanını barındırıyor. Dörtyol limanı 1923’te sona eren soykırımdan önce Ermeni nüfus tarafından Chork Marzban diye isimlendiriyordu.

Aynı yıl modern Türkiye’nin kurucusu Kemal Atatürk, Lozan Antlaşması’nı imzaladı. Bu anlaşmayla Türkiye’nin sınırları güvence altına alınmış oldu.

Bu sınırlar Hatay ili dışında bugün aynen korunuyor. Hatay, 1939’da aniden Türkiye sınırlarına dahil olmuştu.

Suriye, Lübnan ve Ortadoğu’nun önemli bir kısmı, I. Dünya Savaşı’nda yenilgiye uğradıktan sonra çökene kadar Osmanlı İmparatorluğu’nun parçasıydı.

Lozan Antlaşması’na göre, II. Dünya Savaşı patlak vermeden önce, Hatay Fransız mandasındaki Suriye ve Lübnan’ın bir parçasıydı. Paris bir anda referandum yapmaya karar verdi ve Hatay Türkiye’ye dahil olma yönünde oy kullandı.

Lübnan’ın da ayrı bir devlet olmasıyla birlikte Suriye 1945’te bağımsızlığına kavuştu ve Hatay’ı Türkiye’nin bir parçası olarak tanımayı reddeti.

Ancak Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk silahlı kuvvetleri birkaç yıl önce Suriye içindeki çatışmaya çekilene kadar bu konuda çok az şey söylenmişti.

Suriye medyası Hatay’ın (İskenderun Sancağı’nın) şüpheli ve tartışmalı biçimde Türklere verilmesinin altını çizmeye başladı.

1930’ların sonunda Fransa, Hitler’in Almanyasıyla yaklaşan savaş konusunda endişeleniyordu ve Fransız diplomatlar umutsuz biçimde Avrupa ve Ortadoğu’da muhtemel müttefiklerle anlaşma yapmaya çalışıyordu.

Atatürk 1938’de öldü ve halefi İsmet İnönü, Türk milliyetçisi tutkusunu devam ettirmeye hevesliydi.

Böylece yaklaşan savaş esnasında Fransa dostluk anlaşması önerdiğinde, İnönü öneriyi Türkiye’nin Hatay’ı geri alması şartıyla kabul etmeye istekliydi.

Fransa kabul etti fakat teknik olarak Lozan Anlaşması’nın ihlali anlamına geldiğinden, saygınlık kılıfı kazandırmak için Fransa referandum önerdi.

Hatay o dönem pek çok farklı etnik grubu içinde barındırıyordu: Türkler, Türkmenler, Sünni Araplar, Aleviler, Ermeniler ve hatta bazı Yunanlar. Herhangi birinin çoğunluk olmadığı Hatay’da, Ankara’nın Anadolu’nun diğer bölgelerindeki Türkleri otobüslerle getirerek referandum sonuçlarında hileye başvurduğu düşünülüyordu.

Türkiye-Suriye ilişkileri Hatay konusunda onlarca yıldır gergin fakat 1990’larda Türkiye'nin, Kürt gerillalarıyla mücadelede Suriye'den yardım istemesiyle ilişkiler gelişmeye başladı.

Suriye iç savaşının 2011’de başlamasından hemen önce, Asi Nehri’nde Suriye-Türkiye Dostluk Barajı kurulması için 28 milyon dolarlık anlaşma imzalandı.

Fakat çatışma nedeniyle inşaat ertelendi ve cihatçı isyancılarla yan yana olsalar da Esad’ın Türk askerlerini hedef almaya teşebbüs etmesinin ardından Erdoğan’ın öfkelenmesiyle şimdi Türkiye ve Suriye’nin arası açılıyor. "