Anayasa değişikliği teklifinde 15. madde kabul edildi

TBMM Genel Kurulunda, anayasa değişikliği teklifinin, bütçe ve kesinhesapla ilgili 15. maddesine 341 kabul, 134 ret oyu verildi. 

Genel Kurulda, teklifin 15. maddesinin görüşmelerinin tamamlanmasının ardından gizli oylamaya geçildi. 

KABİN TARTIŞMASI

Bazı CHP milletvekillerinin oy kullanma kabinlerinde perdeleri çekerek beklemeleri, AKP milletvekillerinin tepkisine neden oldu. 

TBMM Başkanvekili Ahmet Aydın, milletvekillerini oylama kurallarına uymaları ve kabinleri işgal etmemeleri konusunda uyardı. Aydın, "Sayın milletvekilleri kabinlerde eski jetonlu telefon görüşmesi yapılmıyor herhalde. Lütfen kabinleri işgal etmeyelim." dedi. 

Oy kabininde bulunan milletvekillerinin buradan çıkmaması üzerine yeniden uyarıda bulunan Aydın, önceki oylamalara göre makul sürenin çok aşıldığını belirterek, milletvekillerinden oylarını kullanmasını istedi. Oylama yaklaşık 2 saat sürdü. 15. maddenin gizli oylamasına 483 milletvekili katıldı. Oylamada 341 kabul, 134 ret oyu kullanıldı, 1 oy çekimser, 5 oy boş çıktı, 2 oy geçersiz sayıldı.

TARTIŞMA YAŞANDI

15'inci maddenin görüşülmesine başlamadan maddelerin oldu bittiye getirilerek yeterince değerlendirilmeden kabul edilmesine ilişkin tartışma yaşandı.

14. maddenin kabulünün ardından CHP Grup Başkan Vekili Engin Altay söz aldı. MHP Kocaeli Milletvekili Saffet Sancaklı'nın eşinin intihar girişimini hatırlatan Altay, MHP sıralarının boşaldığını, söz almak için ismini yazdıran AKP'li hatiplerin de söz almaktan vazgeçtiğini belirtti. Altay böylesi önemli bir değişikliğin konuşulmadan onaylanmasının uygun olmayacağını belirterek birleşimin ertelenmesi gerektiğini söyledi.

Altay'dan sonra söz alan AKP Grup Başkan Vekili Naci Bostancı ise Sancaklı'nın acısını paylaştıklarını ancak görüşmelere bir müddet daha devam edilmesini uygun gördüklerini belirtti. Çoğunluk partisinin ısrarı CHP sıralarında gerginlik yarattı.

Yaşanan bu gerilimin ardından teklifin bütçe ve kesin hesap kanunları ile ilgili 15. maddesi okundu ve görüşmeler başladı. Görüşmelerin ardından 15. madde için oylamaya geçildi.

"AKP GÖRÜŞMELERİ OLDU BİTTİYE GETİRİYOR"

Genel Kurulda HDP Milletvekili Garo Paylan'a soykırım ifadeleri nedeniyle ceza verilmesinin HDP görüşmelerin 6'ncı günündeki birleşime katılmadı. Bunun üzerine AKP'nin görüşmelerde planın da ötesine geçerek 16, 17 ve 18. maddelerin de bu gece oylatmayı planladığı belirtildi. MHP’nin de görüşmelerin hızlanması için 15. Maddeden sonra söz almama kararı aldığı öğrenildi.

Sadece CHP’nin söz alıp konuştuğu görüşmelerde MHP ve AKP’nin görüşmeleri kısa sürede tamamlama planı CHP’lilerce eleştirildi. CHP'li vekiller “Rejim değişikliği'' teklifinin görüşüldüğünü belirterek, 15 madde oylaması sırasında "düşünerek oy kullanıyoruz" diyerek yavaşlatma protestosu yaptılar. Oy kabinlerine giren CHP milletvekilleri oylamayı yavaşlatarak kabinlerden çıkmadı ve kabin önünde uzun kuyruk oluşturdular.

HDP GENEL KURULA GERİ DÖNDÜ

Görüşmelerin bu gece tamamlanması yönündeki eğilimin ardından HDP Ankara Milletvekili Sırrı Süreyya Önder, tek başına HDP sıralarına oturarak, bu durumu eleştirdi. Önder'in protestosundan sonra HDP'den başka milletvekilleri de Genel Kurulda oturmaya başladı.

teklifin 15. maddesi ne içeriyor?

MADDE 15- 2709 sayılı Kanunun 161 inci maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“A. Bütçe ve kesin hesap MADDE 161- Kamu idarelerinin ve kamu iktisadî teşebbüsleri dışındaki kamu tüzel kişilerinin harcamaları yıllık bütçelerle yapılır. Malî yıl başlangıcı ile merkezi yönetim bütçesinin hazırlanması, uygulanması ve kontrolü ile yatırımlar veya bir yıldan fazla sürecek iş ve hizmetler için özel süre ve usuller kanunla düzenlenir. Bütçe kanununa, bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamaz. Cumhurbaşkanı bütçe kanun teklifini, malî yılbaşından en az yetmişbeş gün önce, Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar. Bütçe teklifi Bütçe Komisyonunda görüşülür. Komisyonun ellibeş gün içinde kabul edeceği metin Genel Kurulda görüşülür ve malî yılbaşına kadar karara bağlanır. Bütçe kanununun süresinde yürürlüğe konulamaması halinde, geçici bütçe kanunu çıkarılır. Geçici bütçe kanununun da çıkarılamaması durumunda, yeni bütçe kanunu kabul edilinceye kadar bir önceki yılın bütçesi yeniden değerleme oranına göre artırılarak uygulanır. Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri, Genel Kurulda kamu idare bütçeleri hakkında düşüncelerini her bütçenin görüşülmesi sırasında açıklarlar, gider artırıcı veya gelirleri azaltıcı önerilerde bulunamazlar. Genel Kurulda kamu idare bütçeleri ile değişiklik önergeleri, üzerinde ayrıca görüşme yapılmaksızın okunur ve oylanır. Merkezî yönetim bütçesiyle verilen ödenek, harcanabilecek tutarın sınırını gösterir. Harcanabilecek tutarın Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle aşılabileceğine dair bütçe kanununa hüküm konulamaz. Carî yıl bütçesindeki ödenek artışını öngören değişiklik teklifleri ile carî ve izleyen yılların bütçelerine malî yük getiren tekliflerde, öngörülen giderleri karşılayabilecek malî kaynak gösterilmesi zorunludur. Merkezî yönetim kesinhesap kanunu teklifi, ilgili olduğu malî yılın sonundan başlayarak en geç altı ay sonra Cumhurbaşkanı tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur. Sayıştay genel uygunluk bildirimini, ilişkin olduğu kesinhesap kanun teklifinin verilmesinden başlayarak en geç yetmişbeş gün içinde Meclise sunar. Kesinhesap kanunu teklifi ve genel uygunluk bildiriminin Türkiye Büyük Millet Meclisine verilmiş olması, ilgili yıla ait Sayıştayca sonuçlandırılamamış denetim ve hesap yargılamasını önlemez ve bunların karara bağlandığı anlamına gelmez. Kesinhesap kanunu teklifi, yeni yıl bütçe kanunu teklifiyle birlikte görüşülür ve karara bağlanır.''