Eğitimde adalet

Adalet; haklı ile haksızın ayırt edilmesi, haklı olana hakkının verilmesi; kişinin hak ettiği şeye sahip olabilmesine verilen isimdir. Kuşkusuz, eğitim açısından çok boyutlu olan bu terimin bir çok doğurguları bulunmaktadır. Bu yazıda okul müdürü-öğretmen, öğretmen-öğrenci ile adalet bağlantısı ele alınacaktır.

Adalet bağlamında okul müdürü-öğretmen ilişkisi önem taşımaktadır. Çünkü, bir üst konumda bulunan okul müdürü öğretmenlerle kurulamayan bir adalet ilişkisi öğretme-öğrenme sürecini olumsuz etkilemektedir. Bu olumsuzlukların başında okul müdürünün öğretmenlerle ilişkilerinde adalet ilişkisine uymaması öğretmenlerin düşük moral ve motivasyon ile çalışması demektir. Kaçınılmaz olarak bu süreçte öğrencinin akademik başarısının olumsuz etkilenmesi kaçınılmazdır. Yine, okul müdürünün adalet ilkesine uymamasının bir sonucu olarak öğretmenler arasında birtakım çatışmaların görülmesi kaçınılmazdır. Bu durum öğretmenlerin yine motivasyonlarının düşüklüğü ile sonuçlanacaktır.

Diğer taraftan, okul müdürünün öğretmenlerle ilişkilerinde adalet ilkesine uymaması öğretmenlerin okulun amaç ve ilkelerine yabancılaşmasına neden olabilmektedir. Bu durum bir insan için en acı durumlardan biridir. Yabancılaşma duygusu yaşayan bir öğretmenin çevresiyle anlamlı ilişkiler kuramaması anlamına gelecektir. Anlamlı ilişkiler kuramayan bir öğretmenden öğrencilerle ilişkileriyle güçlük çekeceği kaçınılmazdır.

Yine, okul müdürünün adalet ilkesine uymamasının bir sonucu olarak öğretmenlerin işe geç gelme, işten ayrılma, rapor alma, nakil istekleri görülebilir.

Yine, adalet bağlamında öğretmen-öğrenci ilişkisi de önem tanımaktadır. Çünkü öğretmeninin adalet ilkesine uymaması öğretme-öğrenme sürecini doğrudan olumsuz etkilemektedir.

Öğretmenin öğrencilerle ilişkilerinde adalet ilkesine göre uymaması öğretme-öğrenme sürecini doğrudan olumsuz etkilemesi anlamına gelmektedir. Çünkü, öğrenci öğretme-öğrenme sürecine yabancılaşacaktır. Bu durum da akademik başarısızlığı beraberinde getirecektir.

Diğer taraftan, öğretme-öğrenme sürecine yabancılaşan öğrencilerin sınıf içi sorunları çıkartması kaçınılmazdır. Bu durum da öğretmenin sınıf yönetimi alanında daha da güçlük çekeceği anlamına gelecektir.